Op 11 mei boden de initiatiefnemers van de Staat van het Gezin, Stichting Voor Werkende Ouders, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, magazine WIJ en de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang de Staat van het Gezin 2023 aan aan minister Karien van Gennip. Gezinnen ervaren weinig solidariteit vanuit de politiek en de samenleving, blijkt uit de Staat van het Gezin 2023, de jaarlijkse peiling naar het welbevinden van Nederlandse gezinnen. Deze peiling is onlangs uitgevoerd in aanloop naar de Internationale Dag van het Gezin. Nederland als ‘gezinsvriendelijk’ land krijgt een 6,6.
Uit de Staat van het Gezin 2023 blijkt dat ouders zich alleen voelen staan. Een ruime meerderheid van de ouders (86%) vindt dat er in de politiek te weinig aandacht is voor gezinsbeleid en een meerderheid (60%) ziet zelfs geen enkele relatie tussen gezin en politiek. Veel ouders geven bovendien aan de polarisatie en gebrekkige solidariteit vanuit de samenleving als geheel steeds lastiger te vinden. Ouders geven Nederland een 4,6 op het gebied van solidariteit.
Gebrek aan tijd, geld en aandacht
De belangrijkste uitkomst van het onderzoek is dat de vergaande individualisering een te grote wissel op gezinnen trekt. “Doordat het leven zoveel duurder is geworden, kost tijd voor de kinderen steeds meer geld en is het voor gezinnen niet meer mogelijk om het gezin alleen te draaien”, aldus Marjet Winsemius, directeur Stichting Voor Werkende Ouders. “De samenleving ziet het belang van gezonde gezinnen niet scherp en de politiek laat ouders blijvend bungelen met een groot gebrek aan voorzieningen, zoals te dure kinderopvang en verlofregelingen die het net niet zijn. Ouders staan er alleen voor en moeten het zelf maar zien te rooien.”
Zware financiële en mentale last
De ervaren kloof en gebrek aan steun wordt nu opnieuw bevestigd door het onverwachte politieke besluit om de stelselwijziging in de kinderopvang uit te stellen. Dit zoveelste bewijs dat de waarde van gezinnen voor de samenleving als geheel niet wordt gezien, komt boven op de bestaande druk op ouders waar het combineren van werk en gezin een steeds zwaardere financiële en mentale last wordt.
Mariska van der Kogel, hoofdredacteur magazine WIJ: “We horen uit onze achterban steeds meer verontrustende geluiden. Zo zegt een moeder: ‘Het lijkt heel gezinsvriendelijk maar eigenlijk is er geen tijd voor het gezin. Je moet zo snel mogelijk weer aan het werk (liefst fulltime) en je gezin doe je maar ‘in je eigen tijd. Ik ren me rot.’
Verloren hoop
Ondertussen wordt aan gezinnen steeds meer gevraagd: ga meer werken, doe meer mantelzorg, zorg zoveel mogelijk zelf voor je kinderen want er zijn overal tekorten aan personeel (opvang, onderwijs) en geld (zorg), klaag niet, stort niet in, blijf nou maar gewoon al die ballen in de lucht houden en neem er ‘t liefst nog een paar bij. Onderzochte ouders geven in open vragen in het onderzoek ruimhartig toe dat het niet meer gaat.
Igor Ivakic, directeur van het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, onderschrijft het belang van de resultaten: “We moeten eerlijk zijn: we hebben de solidariteit van de samenleving te lang op het spel gezet. We hebben te veel gevraagd. We kunnen nu niet langer meer wachten en moeten simpelweg aan de bak voor gezinnen. Dat begint met luisteren. Luisteren naar hun zorgen en hun onzekerheid. Luisteren naar de kinderen. Luisteren naar regionale verschillen. Luisteren in de politiek, op de werkvloer, bij de professional aan het bureau en bij de bakker op de hoek.”
Keukentafelpact
De initiatiefnemers van de Staat van het Gezin pakken de handschoen op en lanceren het Keukentafelpact, op zoek naar een nieuwe sociale norm rondom gezinnen. Marjet Winsemius licht toe: “De Staat van het Gezin 2023 roept om een nieuwe sociale norm rondom gezinnen. Het is tijd dat we gaan luisteren naar wat gezinnen nodig hebben en dat we daar ook allemaal achter gaan staan. We nodigen iedereen uit om met ons mee te doen en zich aan te sluiten bij het pact.”
De Staat van het Gezin 2023 is in zijn geheel hier te lezen.
Staat van het Gezin 2023
Het jaarlijkse onderzoek naar het welbevinden van gezinnen in Nederland, de Staat van het Gezin, is een initiatief van de Stichting Voor Werkende Ouders, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid, magazine WIJ en Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang.
Lees meer over de Staat van het gezin
