Tienduizenden Nederlanders -ook binnen de kinderopvang- worden ernstig beperkt door long covid. Dit heeft aanzienlijke gevolgen voor henzelf, hun directe omgeving en de samenleving. Het Maatschappelijk Impact Team (MIT) adviseert daarom een zichtbare en overtuigende aanpak te voeren. Elementen in die aanpak zijn het
opbouwen van kennis, die meteen beschikbaar komt voor alle betrokkenen, en minder drempels in
de sociale zekerheid, het onderwijs en de zorg. MIT-voorzitter Jolande Sap overhandigde het advies
op 19 juni aan minister van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Jolande Sap: “Recent heeft de minister van VWS een eerste plan van aanpak voor long covid
gelanceerd. Daarbij richt hij zich vooral op de medische aspecten. Wij willen met ons advies bijdragen
aan een vervolg hierop om de maatschappelijke gevolgen te beperken.”
Hoge maatschappelijke kosten
De meeste mensen die long covid oplopen herstellen daar weer van, maar voor een deel zijn de
gevolgen groot. Op basis van onderzoek uit het Verenigd Koninkrijk schat het MIT dat het om
ongeveer 90.000 Nederlanders gaat. Long covid heeft ontwrichtende gevolgen voor hun fysieke en
mentale gezondheid; hun huishouden en gezin, sociale activiteiten en vrijetijdsbesteding; hun werk en
inkomen; hun school en opleiding, en de toegang tot de zorg. Ook voor de samenleving is de impact
van long covid aanzienlijk in termen van afnemende productiviteit; zorgkosten; uitval uit het onderwijs,
en afnemende participatie van mensen op andere terreinen zoals zorg voor het gezin, mantelzorg en
vrijwilligerswerk.
Jolande Sap: “Het gaat om 90.000 mensen van wie het dagelijks leven drastisch veranderd is. Het zijn
90.000 verhalen van mensen die de gewone dingen niet meer kunnen doen. Niet meer kunnen
werken, niet meer zelf je huis op orde kunnen houden, voor je ouder wordende moeder zorgen of als
jongere niet meer naar school kunnen, niet meer met je vrienden meedoen. Het zijn stuk voor stuk
schrijnende verhalen en wat het nog schrijnender maakt is het ontbreken van perspectief. Sterker nog,
de onbekendheid met long covid zorgt soms voor onbegrip of zelfs ontkenning.”
Stem van de betrokkenen
Het MIT signaleert dat de aanpak van long covid en de maatschappelijke gevolgen ervan door de
rijksoverheid voor betrokkenen niet overtuigend is en niet goed zichtbaar. Dit voedt het gebrek aan
vertrouwen bij deze groep mensen en mogelijk ook bij de samenleving, waar de maatschappelijke
erkenning van long covid groot is. Het MIT adviseert bij beleidsvoornemens en de uitvoering hiervan
de stem van de betrokkenen te horen.
Er is medische en maatschappelijke erkenning nodig; zonder dat zijn er geen passende oplossingen
mogelijk. Het MIT adviseert daarom om de kennisontwikkeling van medische én maatschappelijke
aspecten van long covid een stimulans te geven en deze kennis steeds snel door te vertalen naar de
praktijk.
Buitenspel
De impact van long covid wordt vergroot door weeffouten in de systemen van sociale zekerheid,
onderwijs en zorg. Sap: “Er zijn onnodige drempels voor Nederlanders met long covid. Drempels voor
toegang tot onderwijs, tot zorg, tot sociale zekerheid. Het MIT vindt dat deze groep niet door de
systemen buitenspel moet worden gezet. En dat geldt ook voor de mensen die bij een volgende
pandemie geraakt worden. Als we dat niet erkennen, vergroot dat de persoonlijke en maatschappelijke
gevolgen onnodig.”
Meer informatie
Sonja Kloppenburg, woordvoerder Maatschappelijk Impact Team: tel. nr. 06-37171757
Lees ook het artikel in KinderopvangTotaal: Kinderopvangmedewerkers met long covid
