De verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer staan voor de deur. Een nieuwe ronde, nieuwe kansen. De BMK pleit voor kinderopvang als basisvoorziening: toegankelijke kinderopvang van hoge kwaliteit voor alle kinderen van nul tot dertien jaar, omdat dat goed is voor kinderen, ouders en de maatschappij. We leggen de verkiezingsprogramma’s langs deze meetlat. Deel 1 in deze serie: wat zegt de VVD?
Voorspelbaar
Onder de titel Ruimte geven, grenzen stellen, keuzes voor een optimistische toekomst besteedt de VVD veel aandacht aan ‘grip op migratie’. Het standpunt van de VVD over kinderopvang verrast niet. De VVD borduurt voort op het huidige coalitieakkoord door de kinderopvangtoeslag te willen hervormen naar bijna gratis kinderopvang voor werkende ouders, met (bijvoorbeeld) het op termijn afschaffen van de kinderopvangtoeslag. Hoewel (bijna) gratis kinderopvang goed is voor de VVD- achterban van midden- en hoge inkomens, betekent het ook dat er impliciet een afslag genomen wordt naar kinderopvang als een meer publieke voorziening. De overheid trekt daar immers ruim 2,5 miljard voor uit. Dat is een groot beslag op publieke middelen. Overigens is het pleidooi van de VVD voor gratis kinderopvang voor werkende ouders niet nieuw. De VVD nam dat al in 2006 in het verkiezingsprogramma op.
Verder stelt het verkiezingsprogramma: ‘We nemen voor deze hervorming zorgvuldig de tijd vanwege de krappe arbeidsmarkt en houden vast aan de diversiteit in de opvang’. In die diversiteit herkennen we de good old VVD als ondernemerspartij. Bij de gekozen insteek hoort ook voorrang voor werkende ouders: ‘de huidige opvangcapaciteit wordt als eerste ingezet voor werkenden’. En – opmerkelijk: ‘wij willen dat scholen meer rekening houden met werkende ouders.’ De uitwerking van het huidige coalitieakkoord (uitwerking in Greenfield door ministerie, uitvoerders en alle betrokken organisaties), zou een mooie eerste stap kunnen zijn in de richting van een voorziening voor alle kinderen. Maar dan zou de VVD dat wel als toekomstperspectief moeten benoemen. De VVD lijkt niet te zien dat kinderopvang ook goed is voor de ontwikkeling van kinderen en voor hun kansen in het leven.
Toch twee verrassingen
Een van de risico’s in het stelsel zoals dat in Greenfield bedacht was – en waar de BMK consequent op wees – is het prijsopdrijvende effect en daarmee de negatieve effecten op de toegankelijkheid van kinderopvang voor de laagste en de middeninkomens. Alles bovenop de uurprijs betalen ouders immers voor de volle honderd procent zelf. Ook de VVD ziet gelukkig dat risico. ‘Daarbij passen we slimme prijsregulering toe, om te voorkomen dat de kosten te veel stijgen.’ We zijn blij dat de VVD dit risico erkent, we zijn heel benieuwd wat er precies wordt bedoeld met slimme prijsregulering.
De VVD verrast ook met een pleidooi voor een betere samenwerking tussen kinderopvang en basisonderwijs. ‘We schrappen regelgeving die integrale kindcentra bemoeilijkt, zodat meer kinderen op dezelfde plek naar buitenschoolse opvang en school gaan. We werken toe naar de dagschool, waar ouders ontzorgd worden en leerlingen zichzelf maximaal kunnen ontwikkelen.’ En dat kun je – stelt de BMK- het beste realiseren met toegankelijkheid van de bso voor alle kinderen: we gaan ervanuit dat de VVD dat uiteindelijk zal inzien.
De meetlat
Hoe waarderen we de VVD op onze meetlat? De plannen van de VVD kunnen een eerste stap op weg naar een basisvoorziening zijn, maar dát toekomstperspectief ontbreekt helaas. De VVD verrast wel met het pleidooi voor prijsregulering in een nieuw stelsel en een betere samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs.
De VVD krijgt van ons: ***
Eén ster voor betaalbaarheid. Eén ster voor een stap richting een publiek systeem én een extra ster voor het faciliteren van de samenwerking met onderwijs.
Er zijn 5 sterren te verdienen: twee voor een aanbod aan alle kinderen, één voor een meer publiek systeem, één voor betaalbaarheid voor ouders en één voor aandacht voor de kwaliteit. Maximaal 5 sterren dus.
Meer lezen
Het verkiezingsprogramma van de VVD vind je hier.
