BMK is blij met de daadkracht richting een eenvoudiger stelsel. En roept daarnaast de politiek op: ‘Laat de arbeidseis vallen!’
Gisteren stuurde staatssecretaris Jurgen Nobel de Kamerbrief ‘Nieuw financieringsstelsel kinderopvang: aan de slag!’ naar de Tweede Kamer. De BMK verwelkomt de daadkrachtige benadering in deze brief en de duidelijke stappen richting een fundamenteel eenvoudiger systeem dat ouders meer zekerheid biedt. Hiermee wordt een einde gemaakt aan de problematiek van terugvorderingen en de zorgen die dit voor ouders en kinderen heeft veroorzaakt. Een belangrijke mijlpaal.
Toch zien wij ruimte voor verdere verbetering. Wij geloven dat alle kinderen recht hebben op toegang tot kinderopvang van hoge kwaliteit, los van de arbeidssituatie van hun ouders. Helaas blijft de arbeidseis in het nieuwe stelsel gehandhaafd. Werk blijft een voorwaarde voor het ontvangen van kinderopvangvergoeding, wat wij als BMK zien als een gemiste kans. Iedereen zou moeten kunnen profiteren van de voordelen van kinderopvang, die niet alleen de ontwikkeling van kinderen stimuleert, maar ook bijdraagt aan gelijke kansen voor ieder kind. Toegang tot kinderopvang zou daarom los moeten staan van de werkstatus en het inkomen van de ouders.
Wij doen een dringende oproep aan de politiek: zet de volgende stap naar een nog eenvoudiger en rechtvaardiger stelsel door de arbeidseis te laten vervallen. Geef elk kind, ongeacht de situatie van hun ouders, de kans op een goede start!
Hieronder volgt een samenvatting van de Kamerbrief
Het nieuwe stelsel zoals omschreven in de Kamerbrief kent twee doelstellingen:
- Een eenvoudiger stelsel met meer zekerheid voor ouders
- Het verbeteren van de betaalbaarheid van kinderopvang voor ouders
Het stelselontwerp kent de volgende fundamentele kenmerken om de bovenstaande doelen te bereiken:
- Een hoge inkomensonafhankelijke vergoeding kinderopvang.
- De uitvoerder, Belastingdienst Toeslagen, betaalt de vergoeding kinderopvang rechtstreeks aan de kinderopvangorganisatie.
- Zowel de initiële als periodieke toets op de voorwaarden (waaronder de arbeidseis) heeft alleen gevolgen naar de toekomst toe en leidt niet tot terugvorderingen bij de ouder(s).
- De verantwoordelijkheid voor het doorgeven van wijzigingen in het aantal afgenomen opvanguren en het uurtarief ligt bij de kinderopvangorganisatie
In 2025 wil het kabinet een wetsvoorstel openstellen voor internetconsultatie en uitzetten voor een uitvoerings- en toezichttoets.
Deze tijdslijn betekent dat we als sector worden betrokken bij de verdere uitwerking van dit nieuwe stelsel. Bijvoorbeeld bij het samenstellen van een programma van eisen voor een efficiënte digitale gegevensuitwisseling tussen de kinderopvangorganisatie en de Belastingdienst Toeslagen.
Aan dit nieuwe stelsel zitten ook nadelen en risico’s. De te verwachten effecten op de markt zijn tariefstijgingen, langere wachttijden en schaalvergroting, schrijft staatssecretaris Nobel in de brief.
Het kabinet verkent mogelijke aanvullende maatregelen om deze risico’s te beperken, onder andere voor huishoudens met lage inkomens. Denk hierbij bijvoorbeeld aan arbeidsmarktbeleid, het bestendigen van gemeentelijke regelingen, gerichte maatregelen om excessieve prijsstijgingen te voorkomen, het ondersteunen van kinderopvangorganisaties in de transitie en het al ingezette ingroeipad. Aangezien deze maatregelen budgettaire gevolgen kunnen hebben vindt besluitvorming hierover op zijn vroegst plaats bij de Voorjaarsnota 2025. Dat geldt ook voor mogelijke budgettaire gevolgen van de doorontwikkeling van het stelsel en het budget voor uitvoeringskosten. Zo kunnen bijvoorbeeld de precieze vormgeving van de arbeidseis en het toezicht leiden tot een aanpassing van de raming.
Het tijdpad dat volgt uit het hoofdlijnenakkoord is ambitieus: invoering is voorzien per 1 januari 2027. Er moeten nog veel stappen worden gezet om deze ambitie te halen. Het kabinet streeft ernaar om de wet- en regelgeving voor 1 januari 2027 af te ronden. Het is van belang dat de Belastingdienst Toeslagen, kinderopvangorganisaties en ouders zo snel mogelijk duidelijkheid krijgen over zowel het eindbeeld als de te nemen stappen op weg naar het nieuwe stelsel.
Download de Hoofdlijnenbrief over nieuw financieringsstelsel kinderopvang: aan de slag!
