We zijn een jonge snelgroeiende branchevereniging en bieden een verfrissende kijk op kinderopvang. Dit willen we onder meer doen door in gesprek te gaan met bekende én minder bekende ouders over kinderopvang.
Mark heeft samen met Alexandra twee dochters van vier en twee jaar oud en woont in Bussum. Ze hebben allebei een carrière; Mark werkt fulltime, Alexandra werkt 3 dagen. Wat vindt Mark van kinderopvang?
Hoe combineer je werk en je gezin?
Ja dat blijft een uitdaging want we werken allebei en we hebben twee jonge kinderen. Mijn oudste dochter gaat naar de basisschool en de jongste naar het kinderdagverblijf. Op vrijdag kijken we samen naar onze agenda’s en stemmen af voor de komende week hoe we het gaan oplossen.
Mijn gezin gaat gevoelsmatig altijd voor maar de praktijk, ik werk in het onderwijs, wil er nog wel eens voor zorgen dat dat anders uitpakt. Soms moet ik op een onverwacht moment toch op mijn werk zijn. Dan moet je de hulptroepen inschakelen; opa’s en oma’s of op het allerlaatste moment verlengde opvangtijd regelen. Zowel ikzelf als mijn partner werken buiten onze woonplaats dus reistijd met soms files maakt de praktijk wat complexer dan ik zou willen.
Welke rol speelt kinderopvang in jouw leven? En hoe lossen mensen in jouw omgeving het op?
Wat ik veel in onze omgeving zie is dat mensen voor gastouders of vaste oppassen kiezen. De meeste vrienden en kennissen kiezen toch wel voor kinderopvang en ouders/schoonouders. Onze jongste gaat twee dagen naar het KVDV en één dag naar opa en oma. Want drie dagen opvang zou wel een dure oplossing zijn. Wij betalen nu €350-400 per maand netto. Terwijl onze maatschappij wel verwacht dat zowel vader als moeder werken, maar de kosten dragen wij als ouder voor een groot deel zelf. En die zijn hoog. De regering zou best een duit in het zakje richting de ouders mogen doen.
Kinderopvang is niet alleen een arbeidsmarktinstrument, maar – veel belangrijker – is van toegevoegde waarde voor de ontwikkeling van kinderen want die maken in hun eerste levensjaren een gigantische breinontwikkeling door. Deze ontwikkeling is sterk afhankelijk van de zorg en de aandacht die kinderen op dat moment krijgen en is bepalend voor hun ‘intelligentie, persoonlijkheid en gedrag’, aldus de OESO.
Uit onderzoek is gebleken dat er geen periode is waarin het ‘rendement op investering in menselijk kapitaal’ hoger is dan in de eerste vier levensjaren.
Was je bekend met dergelijke feiten en heeft dit meegespeeld in je keuze voor kinderopvang?
Het feit dat kinderopvang ook een ontwikkelingsinstrument is, heeft niet mee gespeeld in mijn keuze indertijd. Van de toegevoegde waarde van kinderopvang waren we ons toen we de keuze voor kinderopvang maakten, niet bewust.
In navolging van bovenstaande; juist kinderen uit achtergestelde milieus of met laagopgeleide ouders profiteren van kinderopvang voor de rest van hun leven.
Wat vind jij van het voorstel dat ook de BMK omarmt, om alle kinderen 16 uur per week kosteloos toegang te geven tot kinderopvang?
Daar ben ik het helemaal mee eens; ik vind dat kinderen uit achtergestelde milieus of van ouders met lagere inkomens ook recht hebben op professionele kinderopvang. Die eerste levensjaren zijn cruciaal. En een grote groep kinderen gaat niet naar de opvang en krijgt dus niet dezelfde ontwikkelingskansen als kinderen die wel naar de opvang gaan. Die groep zou er zeker profijt van hebben. Het voorstel van de BMK om álle kinderen 16 uur professionele opvang te bieden vind ik een heel mooi initiatief, maar de vraag is, is het haalbaar? En hoe ga je die doelgroep die er nu geen gebruik van maakt, bereiken?
In Nederland komt de nauwe samenwerking tussen kinderopvang, het basisonderwijs en andere voorzieningen steeds meer tot uiting in integrale kindcentra. Hier kunnen kinderen van 0-12 jaar binnen één voorziening spelen, zich ontwikkelen, leren en ontspannen. Een team professionals draagt zorg voor een ononderbroken en optimale ontwikkellijn van ieder kind.
Zijn er IKC’s in jouw woonplaats?
Hoe sta jij tegenover zo’n integraal kindcentrum?
Ik heb dit even nagevraagd en in Bussum is één school die iets soortgelijks doet; zij hebben de BSO aan de school. Ik heb gehoord van mensen die hun kinderen daar naar toe brengen, dat de school daar meer mee wil. Dus één voorziening realiseren voor onderwijs, BSO en dat soort zaken.
Ik werk zelf op een MBO-opleiding. En ook daar zie ik dat de overgang MBO naar HBO groot is. Als ik kinderen vraag hoe de aansluiting is geweest; dan zeggen ze dat ze zouden willen dat er meer samenwerking is tussen MBO en HBO zodat er een minder grote overgang is.
Hoe hebben jouw kinderen de overgang ervaren tussen kinderopvang en basisschool op 4-jarige leeftijd?
Als ik kijk naar de overgang van onze oudste van het kinderdagverblijf naar school; dat was best pittig. We hebben haar goed voorbereid indertijd. Maar ze heeft toch slapeloze nachten gehad en vond het heel erg spannend al die nieuwe kindjes in de klas en die andere locatie.
Ze vond zelfs op het kinderdagverblijf de wisseling van de babygroep naar de oudere groep al spannend! Die eerste week was crisis! Terwijl dat nog op dezelfde locatie was met mensen die ze kende en die ze dagelijks zag…
Dus als je één voorziening zou hebben met niet die enórme overgang dan zou dat een geweldig iets zijn.
Wat vind jij van de mentaliteit in Nederland ten opzichte van de spagaat carrière-en- kinderzorg die het soms is? Kiezen Nederlandse vrouwen (en mannen) genoeg voor hun carrière of zijn we toch geneigd traditionele keuzes?
Bij ons is de keus minder te gaan werken niet voortgekomen uit traditionele overwegingen, zo van man zorgt voor inkomen dus vrouw gaat minder werken. Het liefst zou ik vier om vier dagen willen zien. Hiervoor werkte ik in de commerciële wereld, daar was dat niet denkbaar geweest. Ik heb me om laten scholen want ik werkte me een slag in de rondte. Ik heb nu meer rust en meer tijd voor het gezin. Dat is me veel waard.
Als ik kijk naar vrienden, en dan m.n. naar de mannen, die hebben die ruimte niet. En die hebben traditionelere keuzes gemaakt; de man werkt veel dus de vrouw gaat wat minder werken. En vrienden die leuk hoog in de boom zitten in de commerciële sector die zijn soms jaloers op mijn situatie.
Maar dat ouderschapsverlof mag wat mij betreft nog wel wat opgerekt worden. In Scandinavische landen krijg je geloof ik een jaar ouderschapsverlof als vader, dat is misschien wel te lang. Maar ik vond het heel raar bij de geboorte van mijn oudste dochter dat na een paar dagen alweer aan het werk moest. Ik had nauwelijks tijd haar te leren kennen. De overheid moet misschien wel een stap in die richting doen, maar ik vraag me af of ze dat gaan doen. Want het is toch een investering.
Naar welke kinderopvangorganisatie gaan jouw kinderen en waarom?
Mijn kinderen gaan naar SKBNM in Bussum. Bij ons heb je verscheidene locaties waar je je kind heen kan brengen. Ik let onder andere op de prijs, en dat is tevens de reden dat ik niet voor de twee kinderopvangorganisaties in Bussum kies die een heel hoog uurtarief hanteren. Dat zijn commerciële jongens. Naast prijs zijn openingstijden en de locatie voor mij belangrijk. En natuurlijk vraag je referenties op bij mensen in je omgeving.
SKBNM is een maatschappelijke kinderopvang organisatie. Als beginnend ouder heb je er geen weet van wat nu die verschillen zijn tussen de diverse organisaties. Nu, bij onze tweede zijn we een stuk verder. Als ik terugkijk zie ik dat we een heel goede keus indertijd gemaakt hebben voor SKBNM. Onze kinderen komen thuis met zaken die ze hebben gemaakt of als ik kijk waar ze naar toe zijn geweest, of als ik eventjes stiekem kijk als ik mijn dochter heb weggebracht, dan zie ik zoveel leuke dingen! Er wordt geknutseld en er wordt heel erg gestuurd op de ontwikkeling van het kind. Dat vinden wij echt heel erg belangrijk. Ik hoor dat soort zaken niet van vrienden en kennissen van wie de kinderen naar andere kinderopvangorganisaties gaan. Maar toen zij net geboren was, waren dat aspecten waar we niet bij stil stonden.
Wat vind je van de houding van de Nederlandse man ten opzichte van de combinatie kinderen en veeleisende loopbaan? Hoe is de verdeling zorg- en werk in jullie gezin opgelost?
Zoals ik al zei; een paar dagen na de geboorte van mijn dochter moest ik alweer fulltime aan de slag. In het gewenningsproces van het kind heeft dat natuurlijk impact. En vaders geven weer een ander voorbeeld aan kinderen dan moeders. De moeder regelt de boel erom heen, en ik ben meer van het stoeien en gek doen. En als vaders langer thuis zijn, worden ze eerder geconfronteerd met praktische zaken van een huishouden met jonge kinderen en wordt dat verschil tussen mannen en vrouwen kleiner. Ik zou wel willen weten of daar onderzoek naar gedaan is; wat is de invloed van verlengd ouderschapsverlof op de band tussen vader en kind?
Hoe vind jij dat de kinderopvang in Nederland geregeld is; wat zou er beter of anders kunnen?
En waaraan kunnen wij wat kinderopvang betreft een voorbeeld aan nemen?
Tsja, over het algemeen vind ik het prima geregeld. En zo’n voorziening waar alles op één locatie zit dat lijkt me een uitkomst.
Ik ben ook blij met meer flexibiliteit in bijvoorbeeld het kunnen ruilen van de dagen die je niet afneemt in de vakantie. Die kan ik nu inzetten op andere momenten. Dat vind ik een vorm van flexibiliteit in de kinderopvang waar ik blij mee ben.
Daarnaast heeft onze kinderopvang verlengde openingstijden. Je kan je kinderen een half uur eerder dan 8 uur ’s ochtends brengen. En een half uur later ophalen dan om 18.00 uur. De meeste ouders halen 18.00 uur niet want de meeste mensen werken niet in hun woonplaats. Voor die verlengde openingstijden moet je extra betalen, dat vind ik trouwens niet zo sympathiek.
Tenslotte, wat ik mooi vind, is dat kinderen hun ouders óók opvoeden. Kinderen creëren situaties waarin je als ouder moet reageren op je kind en je geconfronteerd wordt met jezelf. Ze houden je een spiegel voor. Dat vind ik heel leuk. Door kinderen wordt je gedwongen meer over je eigen acties en proces na te denken.
