Zorgen om milieu omzetten naar acties in kinderopvang

Door Maryse Broek, beleidsmedewerker BMK

Ter ere van ons jubileumjaar gaven we een speciaal BMK-magazine uit met onze visie op ontwikkeling, kinderen en de toekomst. We interviewden hiervoor kinderen en vroegen hen wat zij van de bso vinden, wat zij nodig hebben als zij opgroeien en hoe zij denken dat de wereld eruit zal zien als zij groot zijn. Wat opvalt in de antwoorden van deze kinderen over de toekomst is dat zij zich zorgen maken over de milieuvervuiling en dat ze graag meer natuur willen. In uiteenlopende media horen we dit geluid; dat kinderen en jongeren zich steeds meer zorgen maken over de natuur en de staat van onze aarde.

Er bestaat een hele reële kans dat deze zorg een centraal thema wordt voor de opgroeiende generaties en die dáárna ook. Dat betekent dat dit ook (steeds meer) centraal zal staan in de kinderopvang. Kinderen op de bso stellen vragen, willen gesprekken hierover voeren en pm’ers zullen hier zelf ook meer aandacht aan willen en moeten besteden. Als (mede)opvoeders staan we continu stil bij wat voor voorbeeld we geven aan onze kinderen en waar we goed aan doen, voor nu en voor later.

Houvast bieden

Waar we vooral van houden in de kinderopvang, is niet alleen praten over onderliggende emoties en zorgen, maar ook daar iet mee dóen. Onze medewerker en onze kinderen handvatten bieden om niet neerslachtig te worden van wat er verandert of verslechterd in de wereld, maar leren hóe ze daar het beste van kunnen maken en mee om kunnen gaan. Hoe kunnen we ons voorbereiden op gesprekken met en tussen kinderen over een gezonde wereld in de toekomst, waar bestaat een goed opvoedvoorbeeld uit, wat kunnen we voor doelen, acties en competenties verbinden aan het goed leren zorgen voor de aarde?

Hierbij alvast een aanzet om aan de slag te gaan.

The Why

Waarom zouden we als kinderopvangorganisatie hier mee aan de slag willen? Even los van onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om met elkaar goed voor onze wereld te zorgen, zijn kinderen gewoon heel gelukkig als ze buiten zijn! Als er érgens duidelijke wetenschappelijke bewijzen voor zijn dan is het de invloed van de natuur op ons welzijn. Natuurmonumenten noemt zes redenen: bewegingsvrijheid, weerbaarheid, lekker slapen, minder stress, vitamine d en goede ogen.

Kort samengevat voor de kinderopvang:

Gebruik de buitenruimte voor de rust en gezondheid van de kinderen én pm’ers;
Gebruik de buitenruimte om álle ontwikkelingsdomeinen te stimuleren;
Gebruik de buitenruimte voor uitdagend spelen/risicovol spelen;
Gebruik de buitenruimte om verantwoordelijkheid voor onze planeet bij te brengen.

Inspiratie

Laat je inspireren tot motivatie, een visie, mooie acties. Hieronder een aantal lees- en verdiepingstips:

De Groene Agenda Kinderopvang: om kinderopvangorganisaties te ondersteunen op het gebied van duurzaamheid is in samenwerking tussen de BMK, BK, BOinK en het Waarborgfonds & Kenniscentrum Kinderopvang de Groene Agenda Kinderopvang ontwikkeld. Het is een dynamische agenda die je inzicht geeft in de diverse stappen die je kunt zetten. Het helpt je praktisch op weg. Per stap wordt er op een laagdrempelige manier ondersteuning geboden bij het maken van keuzes en de uitvoering daarvan. In deze agenda word je stapsgewijs meegenomen in de verduurzamingsopgave binnen jouw organisatie.
Stichting Groen Cement

Stichting Groen Cement heeft het doel iedereen met elkaar te verbinden die zich met de relatie kind & natuur bezighoudt. Veel mensen voelen de behoefte om natuur weer in een kinderleven terug te brengen en toch blijkt dat hulp, inspiratie, advies, materialen en activiteiten zo versnipperd worden aangeboden dat beide werelden elkaar moeilijk treffen. Groen Cement is een open netwerk waarin alle professionals die werken met kinderen en alle unieke specialisten binnen natuur- en milieu bij elkaar worden gebracht.

Stichting Groen Cement organiseert ook de Dag van de groene kinderopvang op 18 mei.

Buitenbazen

Natuureducatie voor kinderen in het onderwijs en de bso. ‘In een maatschappij waar kinderen veel tijd doorbrengen achter een beeldscherm, nemen wij ze mee de natuur in. Via de natuur laten we kinderen samenwerken, spelen en leiding nemen. Wij streven naar een wereld waarin elk kind zijn eigen kwaliteiten kent en in kan zetten. Door middel van onze avontuurlijke outdoor lessen, vol spel en plezier, worden grenzen verlegd, komen nieuwe vriendschappen tot leven, wordt creativiteit ontwikkeld en de natuur ontdekt!’

Natuurwijs

‘We bieden natuureducatie dat uitdagend en leuk is voor kinderen in het basisonderwijs. De kinderen leren spelenderwijs, door zelf te ontdekken over de natuur. Want toegegeven, zelf een duizendpoot over je hand laten lopen beklijft beter dan honderd plaatjes in een boek. Wij verzorgen natuurdagen in schoolverband aan kinderen van groep 1 tot en met groep 8, brede scholen en BSO’s.’

IVN Natuureducatie

‘De IVN-programma’s sluiten aan op actuele ontwikkelingen in de kinderopvang. We helpen medewerkers en management op weg met werkvormen rond kennis, houding en vaardigheden.’

Een greep uit het aanbod:

Groene Kinderopvang: als workshop, eendaagse of tweedaagse training
Kweken in de dagopvang (workshop)
Eetbare natuur op de BSO (workshop)
Groen aan Kop: tweedaagse training voor management
Natuurbeleving in VVE: tweedaagse training
Natuurmonumenten (kinderen)

‘In ieder kind schuilt een kind van OERRR! Wil jij samen met je kleintje de natuur ontdekken? OERRR geeft tips voor leuke activiteiten, fijne speelplekken en routes geschikt om met kinderwagen of loopfiets te lopen.’

‘Spannende en avontuurlijke activiteiten. Daarmee wil Staatsbosbeheer het hart van kinderen raken en hun nieuwsgierigheid en verwondering opwekken. Want spelen is genieten en geeft een gevoel van vrijheid en avontuur. Ook is het de basis voor leren en voor het ontwikkelen van een actieve, gezonde leefstijl. Onze activiteiten en voorzieningen voor jeugd zijn te verdelen in enerzijds de reguliere programma’s van Staatsbosbeheer in onze buitencentra en de speelbossen. En anderzijds de grote landelijke projecten / activiteiten die we met samenwerkingspartners organiseren. Voorbeelden daarvan zijn NatuurWijs, de jaarlijkse Boomfeestdag en de Natuurbus.’