Op 4 april heeft Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van Gennip een Kamerbrief gestuurd over de voortgang van de aanpak personeelstekort in de kinderopvang. We nemen je als BMK en BK mee in een samenvatting vanuit deze Kamerbrief.
Nieuwe cijfers
De kinderopvangsector is de afgelopen jaren flink gegroeid, ondanks de personeelstekorten. De laatste prognose laat zien dat er op dit moment een tekort is van circa 6.000 personen in de kinderopvang. De komende jaren, tot en met 2026, zal dit aantal naar verwachting redelijk stabiel blijven. Op langere termijn groeit het tekort in 2033 naar 19.500 zonder wijzigingen in het financieringsstelsel en 41.900 mensen uitgaande van het verhogen we de vergoeding van de kinderopvang tot 96% voor werkende ouders. De prognose toont het belang om door te blijven gaan met de acties om het personeelstekort te verminderen.
Uit de nieuwe cijfers blijkt dat:
- De meeste ouders niet hoeven te wachten op een plek op de kinderopvang vanaf de door hen gewenste datum. De groep die langer dan 3 maanden moet wachten op een plek is het afgelopen jaar kleiner geworden.
- Het aantal openstaande vacatures is gedaald ten opzichte van vorig jaar naar 5.550 in Q4 2023.
- Het netto instroomsaldo in 2023 was 4.980. Het percentage van uitstroom van circa 11 % is stabiel en vergelijkbaar met de brede zorg en welzijn sector.
- Het gemiddelde verzuimpercentage in de kinderopvang is gedaald en is 7,7% in 2023.
- 90 % van de medewerkers in de kinderopvang vindt het inhoudelijk leuk werk en 82 % vindt het erg zinvol.
- De groei van het aantal zzp’ers in de kinderopvangsector is in 2023 afgenomen.
Nieuwe acties
Nieuwe medewerkers aantrekken:
- Ontwikkelpad kinderopvang
- Met de BMK en de BK wordt verkend om het Ontwikkelpad door te ontwikkelen door zij-instroommogelijkheden inzichtelijk te maken voor mensen met een mbo 3-opleiding in een andere richting.
- Subsidieregeling groepshulpen
- Naar verwachting wordt eind april de subsidieregeling voor groepshulpen gepubliceerd. Hierdoor kunnen in totaal ongeveer 200 tot 300 groepshulpen per jaar worden aangenomen.
- De resterende STAP-middelen worden ingezet voor een tijdelijke scholingsregeling als stimulans voor de instroom van nieuwe medewerkers en de professionele ontwikkeling van huidige medewerkers.
Huidige medewerkers behouden:
- Balans zzp en loondienst
- Binnen het PNIL-programma levert het kabinet een aanvullende aanpak voor het stimuleren van werken in vaste dienstbetrekking en in de aanpak schijnzelfstandigheid.
- 12 maart jl. is samen met belastingdienst en de BMK, BVOK en BK een bijeenkomst georganiseerd over de wettelijke kaders waarbinnen organisaties kunnen werken met zelfstandigen. Conclusie is dat de aanwezigen zich afvragen of je voor de functie van pedagogisch professional in alle gevallen als zelfstandige kan werken. De minister vraagt werkgevers in de kinderopvang om deze gesprekken voort te zetten en samen andere manieren van flexibele inzet te bekijken.
- Open Kaart- Startup in Residence programma
- De startup Brugwerk heeft een interventie ‘Open Kaart – Bouwen aan Werkplezier’ ontwikkeld om het werkplezier van de medewerkers te verhogen. Er is een pilot uitgezet bij twee kinderopvangorganisaties.
- De minister is met Brugwerk in gesprek over welke opties er zijn voor verdere ontwikkeling van het spel en of en hoe ze Brugwerk hierbij kan ondersteunen.
- Gastouderopvang
- Het aantal voorzieningen voor gastouderopvang neemt al jaren af en is gedaald tot onder de 18.000. De minister wil onderzoek laten uitvoeren om inzicht te krijgen op de redenen van uitstroom onder gastouders.
- De minister heeft eind 2023 de gemeenten die hoge leges heffen voor gastouders nogmaals aangeschreven om mogelijke financiële drempels voor (potentiële) gastouders zo veel mogelijk weg te nemen.
Meer uren werken stimuleren:
- Aanpak contractuitbreiding
- Met de kennis en ervaringen van de proeftuin hebben Stichting Het Potentieel Pakken en Kinderopvang werkt! een aanpak voor de kinderopvang ontwikkeld in de vorm van een routekaart met stappenplan. Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen van 17 kinderopvangorganisaties die met deze aanpak aan de slag zijn gegaan. Op basis hiervan worden vervolgacties bepaald.
- Nationaal Groeifondsproject ‘Meer uren werkt!’ van start, onder andere in de kinderopvang.
Overige acties
In de bijlage van de Kamerbrief wordt de stand van zaken van de overige lopende acties om het personeelstekort te verminderen toegelicht.