Algemeen Dagblad (21 april 2021): ‘Kinderopvangsysteem zorgt voor financiële stress’
De kosten van de kinderopvang kunnen – ondanks de kinderopvangtoeslag – flink in de papieren lopen. Voor sommige ouders is dat zelfs reden om niet meer uren te gaan werken, blijkt uit nieuw onderzoek. In plaats daarvan blijven ze thuis om een extra dag voor de kinderen te zorgen. Kinderen naar de opvang, ouders aan het werk.
Fijn dat het kan, maar het is niet gratis. Een opvang rekent al snel een uurtarief van ergens tussen de 6 en 9 euro, uitschieters naar beneden of naar boven daargelaten. Ouders krijgen een toeslag om de uitgaven te compenseren, maar die is niet altijd dekkend en afhankelijk van het inkomen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat 73 procent van de totale Nederlandse uitgaven aan kinderopvang in 2019 werd gedekt door de kinderopvangtoeslag.
Financiële stress
En dat levert voor sommige ouders zorgen op. Uit een onderzoek van Ouders van Nu in samenwerking met Women INC. werden ruim 800 ouders met een kind in de leeftijd van 0-12 jaar gevraagd naar hun grootste zorgenpunten bij het huidige kinderopvangsysteem. 64 procent van de ouders geeft aan dat de hoge kosten van de kinderopvang reden zijn voor financiële stress. Vooral mensen met een lager of gemiddeld inkomen, ervaren deze gevoelens van stress.
Ruim de helft van de ouders (54 procent) is binnen het huidige systeem bang om aan het einde van het jaar een deel van de toeslag terug te moeten betalen. Bijna twee derde, 65 procent, vindt dat de kinderopvang gratis moet zijn. Het is een onderwerp dat leeft en dat ook in veel verkiezingsprogramma’s was terug te vinden. Onder andere GroenLinks, D66, PvdA, SP, de Branchevereniging voor Maatschappelijke Kinderopvang en vakbond FNV pleitten voor gratis kinderopvang als basisvoorziening.
Gelijke verdeling thuis
Naast de financiële zorgen die ouders hebben door het huidige kinderopvangsysteem, denken ouders dat een makkelijker en goedkopere kinderopvang ook zou zorgen voor een meer gelijke verdeling in zorgtaken thuis. Het overgrote merendeel van de respondenten – 99 procent – is vrouw. Vrouwen besteden meer tijd aan de zorg voor de kinderen en doen minder vaak betaald werk. Eén op de zeven zou wel graag meer willen werken maar doet dit niet. De belangrijkste reden? De kinderopvang is te duur (30 procent) of de kosten van de opvang wegen niet op tegen het extra salaris dat extra uren opleveren (46 procent).
Een meerderheid van de respondenten (56 procent) ziet veel in een verdeling waar beide ouders 4 dagen werken en de kinderen drie dagen naar de opvang gaan. In de praktijk kiezen veel ouders voor een systeem waar een ouder vijf dagen werkt, een ouder drie en de kinderen twee dagen naar de opvang gaan. ,,Ze vinden het niet ideaal, maar zien financieel geen andere oplossing”, aldus Hilde Tholen, hoofdredacteur van Ouders van Nu. ,,Daarom willen we onderzoeken of gratis kinderopvang invloed zou hebben op de werk-zorgverdeling.”
Uit het onderzoek blijkt dat 42 procent de ‘ideale verdeling’ van werk en zorgverdeling denkt te kunnen realiseren met een simpeler en goedkoper kinderopvangsysteem. Nog eens een derde van de respondenten denkt het gedeeltelijk te kunnen realiseren.
Bron: Algemeen Dagblad
Ouders van Nu (20 april 2021): Onderzoek: 1 op 7 moeders wil meer werken, maar doet dit niet vanwege te dure kinderopvang
In dit artikel wordt ingegaan op het onderzoek; de hoge kosten van kinderopvang zorgen voor financiële stress bij ouders en dat we een toegankelijk kinderopvangsysteem voor gelijke kansen nodig hebben om ook ouders met lage inkomens te betrekken. Het artikel besluit met de kop:
Gratis kinderopvang als basisvoorziening
De roep om gratis kinderopvang wordt steeds luider, ook in veel partijprogramma’s stond het afgelopen maart tijdens de verkiezingen op de agenda. Onder andere GroenLinks, D66, PvdA, SP, de Branchevereniging voor Maatschappelijke Kinderopvang en vakbond FNV pleiten voor gratis kinderopvang als basisvoorziening. In Scandinavische landen werken ze al langer met een systeem waarin kinderopvang grotendeels door de overheid wordt vergoed. In Zweden halveerde het aantal vrouwelijke parttimers en nam het aantal fulltimers toe na de invoering van een uitgebreid kinderopvangplan.
Hilde Tholen, hoofdredacteur van Ouders van Nu: ‘ We delen de mening dat de regeling voor kinderopvang nu te onduidelijk en te complex is. Het is voor ouders bijna niet te doen om te zien wat het financiële effect is van minder werken. En dus kiest men er automatisch voor dat de minstverdienende (vaak de vrouw) minder gaat werken. Terwijl dat vaak helemaal niet (financieel) het meest gunstige scenario is. Laten we hopen dat de mening van Nederlandse gezinnen wordt meegenomen tijdens de kabinetsformatie!’
Lees hieronder het hele artikel in Ouders van nu:
De meeste ouders met een jonge kinderen zullen het herkennen: werk, gezin en vrije tijd combineren kan behoorlijk pittig zijn. Een toegankelijker en goedkoper kinderopvangsysteem lijkt dé oplossing voor een meer gelijke werk-zorgverdeling. Dat blijkt uit onderzoek door Ouders van Nu in samenwerking met WOMEN Inc.
Nederlandse ouders willen een ander kinderopvangsysteem om werk en zorg gelijker te kunnen verdelen én financiële stress weg te nemen. Dat is kort samengevat de conclusie van het Ouders van Nu-onderzoek naar kinderopvang, in samenwerking met WOMEN Inc. Driekwart van de ouders zegt dat ze met een ander systeem hun ideale verdeling geheel of gedeeltelijk kunnen realiseren. Bijna de helft is zelfs voor volledige afschaffing van het huidige kinderopvangtoeslagensysteem.
Hoge kosten kinderopvang zorgen voor financiële stress
Het komt misschien niet als een verrassing, maar het vertrouwen in de overheid is flink afgenomen door de toeslagen affaire. Meer dan de helft van onze respondenten geeft aan dat zij vinden dat ouders de dupe zijn van het huidige toeslagensysteem. Daarbij zorgen de hoge kosten van de kinderopvang bij 64% voor financiële stress. Ook de angst om aan het eind van het jaar de toeslag terug te moeten betalen (54%), de administratieve druk (53%) en de onduidelijkheid over de hoogte van de kinderopvangtoeslag zorgt bij ruim de helft van de respondenten voor financiële druk. Onder respondenten met een laag of modaal inkomen zijn de percentages van financiële stress hoger dan bij respondenten met een bovenmodaal inkomen.
Werken loont niet
Behalve gelijke kansen, bevordert een alternatief opvangsysteem ook een gelijke verdeling van werk en zorg tussen vrouwen en mannen. Vrouwen besteden gemiddeld genomen meer tijd aan de zorg voor kinderen en doen minder betaald werk dan hun partner*. Maar, de helft van de moeders uit het onderzoek die meer tijd besteden aan de zorg voor kinderen dan hun partners, wil thuis een andere werk-zorgverdeling. Zo wil 1 op de 7 moeders graag meer werken, maar doet dit niet met als belangrijkste reden dat de kinderopvang te duur is en meer werken daardoor onvoldoende loont.
Meeste ouders willen 4-4-3 model
In Nederland hanteren we nog vaak een anderhalfverdienersmodel van 5-3-2. Vaders blijven na de geboorte van het eerste kind gemiddeld 5 dagen werken, moeders gaan in veel gevallen naar 3 werkdagen per week, en 2 dagen per week wordt er gebruik gemaakt van formele kinderopvang. Hilde Tholen, hoofdredacteur van Ouders van Nu: ‘Wij horen van veel ouders dat zij de huidige situatie 5-3-2 verdeling niet ideaal vinden, maar financieel geen andere oplossing zien. Daarom wilden we onderzoeken of gratis kinderopvang invloed zou hebben op hun werk-zorgverdeling. De meeste ouders blijken dan een voorkeur te hebben voor het 4-4-3 model: beide ouders werken 4 dagen per week, allebei hebben ze 1 zorgdag met de kinderen, de rest van de week (3 werkdagen in totaal) gaan de kinderen naar de opvang. Deze 4-4-3 verdeling spreekt 56% van de respondenten (heel) erg aan.’
Toegankelijk kinderopvangsysteem voor gelijke kansen
Ouders met een laag inkomen zijn dan ook terughoudender als het gaat om gebruikmaken van kinderopvang. Directeur strategie en communicatie Emma Lok van WOMEN Inc.: ‘Goede kinderopvang kan juist kansengelijkheid bevorderen, maar dan moet dit wel voor iedereen toegankelijk, betaalbaar en goed te overzien zijn. Wij pleiten daarom voor een ander kinderopvangsysteem dat (zo goed als) gratis is en zonder gedoe, voor álle kinderen.’ Dit sluit goed aan bij de verwachting van driekwart van de respondenten: met een nieuw kinderopvangsysteem kunnen zij hun ideale verdeling in werk en zorg geheel of gedeeltelijk realiseren. Het alternatieve systeem dat de respondenten is voorgelegd is gratis, voor alle kinderen toegankelijk, sluit goed aan op het onderwijs en is gericht op de brede talentontwikkeling van het kind.
