Dinsdag 15 februari was de vervolgbijeenkomst van ‘Wij doen mee(r)’ (deze had plaatsgevonden op 22 april 2021).
De bijeenkomst ging het over het belang van voorlezen aan de allerjongste kinderen met bijdragen van experts vanuit bibliotheken, kinderopvang, onderwijs en de gemeente.
Onder leiding van Boudewijn van der Lecq (adviseur Leesoffensief Brabant) komen sprekers vanuit verschillende partijen binnen de keten aan het woord, waaronder:
- Sabine Hunnius (directeur van het Baby and Child Research Center) gaat in op het effect van taalaanbod op het babybrein. Zij legt nadruk op alle ontwikkelingen die bij een baby al plaats vinden.
“Vooral in de vroege kindertijd vormt het brein zich. De hersenen passen zich aan aan de omgeving waarin kind opgroeit. Dagelijks voorlezen en verhaaltjes vertellen is productief in de taalontwikkeling – dus actief bezig zijn met taal. Ontwikkeling in interactie gaat beter.”
- Ellen Monteban (beleidsadviseur BMK en pedagoog) en Adriaan Langendonk (manager leesbevorderingsprogramma’s BoekStart en de Bibliotheek op school) zijn van de partij. Zij hebben het over lezen en hulpmiddelen om lezen onder de aandacht te krijgen.
“We zouden graag zien dat de kinderopvang een basisvoorziening wordt waar de doorgaande leeslijn al start. BoekStart stimuleert om vroeg te beginnen met voorlezen, en de juiste informatie daarover over te brengen.” – aldus Adriaan Langendonk
“Lezen begint bij plezier. Maar het is meer; lezen opent deuren – het is de toegang naar de maatschappij. Als je vaardig wordt in lezen, kun je aan de maatschappij deelnemen, burgerschap ontwikkelen. Of je wel of geen leesvaardigheid ontwikkelt, heeft dus grote gevolgen.” vertelt Ellen Monteban
- Om de strategische Brabantse aanpak te duiden schuiven Anneke Oonincx (beleidsadviseur Jeugd en Onderwijs bij de gemeente Breda), Lianne Knobel (accountmanager Strategie en beleid bij de Nieuwe Veste) en Marjolein Goossens (regiomanager Kober kinderopvang) aan. Zij werken onderling in Breda met thematafels, waar tientallen partners aan tafel zitten.
“Door het samen met het veld te doen krijg je andere dynamiek, partijen zoeken elkaar op en er ontstaan nieuwe ideeën. We focussen bij thematafels ook op overdrachtsmomenten in het leven van een kind. Daar vallen vaak de gaten. De gouden tip: Doe het samen!”
- Marloes van den Berg (community librarian en BoekStartcoach bij Huis73), die haar ervaringen deelt met het babyleesoffensief, geeft belang van lezen mee aan ouders. Wat het effect daarvan kan zijn op lange termijn.
“Ik lees ouders van baby’s niet de les. Ik praat enthousiast mee met ze over lezen in de hoop dat ze net zo enthousiast worden. Vaak zijn ze verrast dat je een baby al kunt voorlezen.”
- Tot slot vertellen Sander Pommé (directeur Humankind) en José Lenders (beleidsmedewerker Pedagogiek en Kwaliteit bij Humankind) over de verankering van het taalbeleid bij Humankind. Wat is de belang van samenwerken en hoe doe je dat?
“Zorg samen met partners uit de wijk dat kinderen volwassenen worden die onze samenleving gaan vormengeven. Om dat te realiseren: borg lezen en voorlezen in je organisatie zodat iedereen er altijd mee te maken heeft”
Bekijk hier het gesprek terug met Ellen Monteban BMK
Bekijk hier het gesprek terug met Sander Pommé en José Lenders Humankind
Bekijk via de site van Leesoffensief Brabant alle gesprekken terug
Een verslag van Humankind – Inspiratie voor BMK-leden!
Naast BMK-lidorganisatie Kober was ook Humankind aanwezig. Wat doet Humankind op het gebied van leesbevordering? Vanuit welke drive doen zij dat en hoe geven ze dit vorm?
Sander Pommé, regiodirecteur, en José Lenders, beleidsmedewerker Pedagogiek & Kwaliteit bij Humankind kinderopvang en -ontwikkeling schoven aan tijdens het webinar. Thema was het belang van voorlezen aan de allerjongste kinderen. Veel kinderopvanglocaties van Humankind werken samen met de lokale bibliotheek. De locaties in Boxtel ondernemen bijvoorbeeld veel met Huis73.
Humankind kinderopvang en -ontwikkeling zet zich in voor optimale groei en bloei van ieder kind. Opvoeden, kinderen laten opgroeien, gaat beter als je het samen doet. Met ouders, andere betrokkenen en samenwerkingspartners in de leefomgeving van het kind. Zoals de bibliotheken, dé experts op het gebied van lezen en taalontwikkeling. Samenwerking tussen Humankind en Huis73 of andere lokale bibliotheken is dan ook niet iets incidenteels. Een aantal pedagogisch professionals is bij Huis73 bijvoorbeeld getraind als voorleescoördinator. Diegene draagt bij aan het creëren van optimale voorwaarden voor leesbevordering. Hierbij kun je denken aan kennis en kunde van collega’s, materialen, activiteiten en de inrichting van de ruimte.
Taal- en leesbevordering zijn bij Humankind een essentieel onderdeel van het pedagogisch beleid en aanbod. Al bij de allerjongste baby’s wordt taal bewust aangeboden. Zo zijn verzorgingsmomenten communicatief rijke momenten van interactie. De pedagogisch professional heeft één-op-één aandacht voor het kind, volgt waar de aandacht van het kind naartoe gaat en geeft hier vervolgens woorden aan. Ook benoemt de pedagogisch professional wat hij gaat doen en bereidt zo het kind voor op de situatie en de handelingen die gaan komen. Dit stimuleert bij het kind een gevoel van autonomie; hij kan zelf gaan meewerken.
Humankind wil kinderen nieuwe ervaringen laten opdoen. Voorlezen, liedjes zingen of rijmpjes delen gebeurt op alle groepen, bij alle leeftijden. Voorlezen laat kinderen kennismaken met meer en andere woorden. Dit verrijkt hun woordenschat en vergroot hun taalgevoel en -begrip. Bij Humankind heeft iedere groep een leeshoek, waar kinderen zelf een boek kunnen pakken. Boeken-, rijmpjes- of liedjestaal is anders dan gesproken taal. In boekentaal en verhalen zijn woordgebruik, zinsbouw en de opbouw van de tekst anders dan in het dagelijks taalgebruik.
Dagelijks verwelkomt Humankind duizenden kinderen. Bibliotheken hebben alles in huis om taal- en leesbevordering van deze kinderen een flinke boost te geven!
