Afgelopen dinsdag 19 januari, werd in de Tweede Kamer gedebatteerd over de toeslagenaffaire. Die dag zijn twee interessante moties voor de toekomst van een stelsel van kindvoorzieningen ingediend. Beide moties hebben dezelfde strekking.
- GroenLinks en D66 stellen voor bij de kabinetsformatie de afschaffing van de kinderopvangtoeslag prioriteit te geven en te vervangen door publieke financiering van de kinderopvang.
- De ChristenUnie stelt voor dat de regering begint met de afschaffing van het huidige stelsel en een nieuw stelsel uitwerkt in lijn met die scenario’s in het eindrapport Scenariostudie Vormgeving Kindvoorzieningen waarbij kinderopvang betaalbaar of kosteloos is voor ouders.
Beide moties ondersteunen een enorme versimpeling van het financieringsstelsel, dat op dit moment te ingewikkeld is en afhankelijk van vele factoren (zoals het aantal dagen dat ouders werken en het inkomen van ouders). Wijzigingen hierin kunnen snel leiden tot problemen, zoals we hebben gezien in het rapport “ongekend onrecht”. Middels deze brief wil het bestuur van de Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang namens al onze leden haar steun van harte uitspreken voor de moties.
Wij vinden met de heer Segers samen dat er nog voor de kabinetsformatie begonnen moet worden met de uitwerking van de afschaffing van de kinderopvangtoeslag, inclusief een tijdpad, uitvoeringstoets en een dekkingsvoorstel. En wij ondersteunen het voorstel van de heer Klaver en Jetten met enthousiasme; in de formatie zou de afschaffing van de kinderopvangtoeslag prioriteit moeten krijgen en vervangen wordt door publieke financiering van de kinderopvang. In deze brieven lees je onze motivatie voor onze steunbetuiging.
Breed toegankelijke kinderopvang: oproep vanuit hele branche
Alle kinderen van 0 tot en met 12 jaar krijgen binnen dit voorstel recht op kinderopvang. Dat is een heel goede zaak voor kinderen, voor ouders en uiteindelijk voor Nederland. Maatschappelijke kinderopvangorganisaties vertegenwoordigen een derde van de kinderopvangbranche en vinden dat alle kinderen recht hebben op optimale ontwikkelingskansen én zonder drempel gebruik moeten kunnen maken van de veilige en rijke ontwikkelomgeving die de kinderopvang biedt. Dat kan als de kinderopvang betaalbaar is voor alle ouders.
Hiertoe roepen de gezamenlijke branche partijen BMK, BK en BOinK al op sinds 2020 in het manifest Veranker de unieke expertise van kinderopvang.
Rechtstreekse financiering
In dit nieuwe stelsel gaan geldstromen vanuit de overheid rechtstreeks naar de kinderopvang. Dit vervangt het huidige toeslagensysteem waarin ouders de kosten van de kinderopvang voorschieten met alle risico’s van dien. De bekostiging van de kinderopvang door de overheid wordt vanuit de algemene belastingen gefinancierd. Naar keuze kan dit met of zonder een beperkte, inkomensonafhankelijke ouderbijdrage zijn voor de kinderopvang.
Met deze vorm van financiering profiteren alle Nederlandse kinderen van 0 tot en met 12 jaar van optimale ontwikkelingskansen. Hun ouders weten waar ze aan toe zijn wat betreft kosten maar ook wat betreft keuzen die zij maken over het combineren van loopbaan en gezin. De stabiliteit die dit met zich meebrengt is noodzakelijk om ouders vertrouwd te maken met kinderopvang; een voorziening waar zij op kunnen rekenen als zij afwegingen maken om wel of niet fulltime te blijven werken als zij kinderen krijgen. Dit is goed voor onze Nederlandse economie en voor het terugbrengen van de deeltijdfactor die Nederland kent.
Toekomstscenario’s
In de Scenariostudie Vormgeving Kindvoorzieningen (SVK) uit december 2020 zijn vier mogelijke scenario’s voor de vormgeving van een dergelijk stelsel uitgewerkt. Twee van de vier scenario’s gaan uit van een vorm van publieke financiering in lijn met de moties van GroenLinks/D66 en de ChristenUnie.
De beslissing om afstand te nemen van het huidige stelsel en te kiezen voor een eenvoudiger, toegankelijker en minder foutgevoelig financieringsstelsel moet op korte termijn genomen worden. Voor de uitwerking en invoering is tijd nodig. De scenario’s kennen een ingroeipad van 8 tot 12 jaar; tijd die nodig is om de wijzigingen en veranderingen zorgvuldig voor te bereiden en vorm te geven.
