In dit artikel delen we voorbeelden van initiatieven voor kinderen uit de Oekraïne (en in sommige gevallen hun ouders) vanuit BMK-lidorganisaties. Deze voorbeelden betreffen opvang binnen het reguliere systeem, een aanbod buiten het reguliere systeem en ondersteuning van het onderwijs. De voorbeelden zijn ter inspiratie voor kinderopvangorganisaties. Want hoe meer organisaties een vorm van kinderopvang kunnen bieden, hoe meer we in de behoefte van deze ontheemde gezinnen kunnen voorzien.
KO Solidoe: ‘voorzieningen waar kinderen kunnen landen’
Kinderopvang Solidoe werkt in 2 gemeenten samen met het onderwijs om de opvang en het onderwijs voor Oekraïense kinderen te realiseren. Er zijn in beide gemeenten projectteams gemaakt, de gemeente voert regie. Het doel is op heel korte termijn voorzieningen te bieden tot de zomervakantie, waar kinderen kunnen ‘landen’. Om daarna de zaken structureler in te kunnen regelen.
Voor de kinderen van 6-12 wordt het onderwijs zoveel mogelijk geregeld via de taalklassen. Voor kinderen van 0-6 jaar biedt Solidoe in vooralsnog 1 x per week een speel-/ inloopochtend. Als blijkt dat er meer behoefte is, gaat dit naar 2 keer per week. Dit is dus een aparte voorziening
Kinderen kunnen vrij spelen, er is een gezamenlijke activiteit en de kinderen gaan naar buiten. De ochtend wordt gezamenlijk afgesloten. De ouders zijn nu nog aanwezig in de ruimte.
De groep kinderen van 4-7 jaar vraagt extra aandacht: deze kinderen kunnen niet naar de taalklas en zij hebben meer nodig dan 1 tot 2 keer een speelochtend. In de projectteams zoeken we hiervoor oplossingen, mogelijk een combiklasje van kleuteronderwijs en opvang.
De ervaring nu laat zien dat de kinderen graag spelen. Ze voelen zich veilig omdat de ouders in de buurt zijn. Het ‘er zijn’, ze de ruimte geven voor spel, samen met andere kinderen, is op dit moment het belangrijkste. De Kinderopvang met onze professionals en pedagogische omgeving biedt daar een hele goede basis voor.
Oekraïense Ouders, voornamelijk moeders, betrekken we door hen te vragen naar wat zij denken dat hun kinderen nodig hebben en we nodigen hen uit om ook evt. actief mee te helpen. Daarbij is er ook aandacht voor wat zij nodig hebben: kunnen we bijv. een taaluurtje of een ontspanningsactiviteit organiseren in een aangrenzende ruimte? Ook voor hen is het een waardevol moment om anderen te spreken, even uit de vaak moeilijke verblijfssituatie te zijn. Ze helpen elkaar bij het tolken en wegwijs maken in de Nederlandse samenleving. Een goede manier van ouderbetrokkenheid!
Er is een oproep gedaan aan al onze pmers met de vraag of zij mee willen helpen. Daarbij vermeld dat het dagdelen moeten zijn waarop zij niet werken en het dus geen extra belasting op het rooster gaat geven. De uren mogen ze wel bij ons indienen. Er is heel veel betrokkenheid bij de pmers.
Solidoe stelt op dit moment de ruimte en het personeel beschikbaar vanuit haar maatschappelijke rol. Voor de langere termijn zal het zoeken worden of/ hoe we kinderen in de reguliere opvang kunnen laten instromen, gezien de wachtlijsten zal dat ingewikkeld worden. We informeren ouders van Solidoe via de oc’s en zullen ook op de website daar aandacht aan gaan besteden. Daarnaast de plaatselijke pr kanalen.
Opvang en onderwijs in Purmerend: ‘Over de grenzen’
De gemeente heeft als opdracht aan het onderwijs gegeven om op een centrale locatie opvang/onderwijs te verzorgen voor Oekraïense kinderen. 3 Stichtingen voor onderwijs en kinderopvang Purmerend zijn gezamenlijk dit project aangegaan.
Als kinderopvangorganisatie helpen we bij de opzet en uitvoering op de locatie voor kinderen van 2 tot 6 jaar.
Er zijn naast een locatie voor de jongste kinderen ook twee locaties voor oudere kinderen. Een is voor kinderen van 6 tot 12 jaar en een van 12 tot 18 jaar.
De Oekraïense vluchtelingen worden o.a. opgevangen in een hotel. In twee voormalige vergaderzalen in dit hotel hebben we gezamenlijk twee opvang/onderwijs ruimtes ingericht voor de jongste kinderen.
Er zijn 2 Oekraïense leraressen die 5 dagen per week onderwijs verzorgen. Op dit moment wordt bekeken of deze leraressen ook betaald kunnen krijgen. De leerkrachten worden ondersteund door vrijwilligers met een pedagogische en didactische achtergrond.
Als er meer hulp nodig is, hebben we de vluchtelingouders gevraagd om te ondersteunen als hulpouder.
Vanuit Kinderopvang Purmerend is er een pedagogisch coach/VVE regisseur aanwezig om de vrijwilligers en leraren te ondersteunen.
Tot de zomervakantie is de opvang/onderwijs voor Oekraïense kinderen dus gescheiden van de Nederlandse kinderen. Streven is om na de zomervakantie kinderen te laten integreren in het reguliere aanbod en dus tussen de Nederlandse kinderen.
De voertaal met de kinderen is Nederlands vanuit de Nederlandse vrijwilligers. De Oekraïense leraressen spreken Oekraïens. Alle volwassen onderling spreken Engels. We hopen hierdoor dat de kinderen op een speelse manier ook wat Nederlandse basiswoorden leren.
De dagelijkse coördinatie is in handen van een basisschooldirecteur. Hierdoor is er een lijn met het onderwijs.
Ons streven is dat de kinderen na de zomervakantie instromen in het regulier onderwijs, op verschillende basisscholen in de stad.
KO Morgen: ‘We zijn deze opvang puur gestart als mens. Vanuit de gedachte: wees welkom’
Gewoon kind kunnen zijn. Dat gun je ieder kind, en zeker een kind dat uit Oekraïne is gevlucht. In samenwerking met gemeente Rijswijk organiseert Kinderopvang Morgen twee speelgroepen voor gevluchte Oekraïense kinderen. ‘Ze zijn bij ons heel erg welkom.’ De eerste week samen met ouders om te wennen aan hoe we werken en om de taal. Daarna de ouders. De ouders zochten elkaar op en we hebben aangeboden dat ze in een aparte ruimte koffie konden drinken met elkaar. Er is een tolk aanwezig vanuit de gemeente. Ouders zijn blij dat ze hun kinderen weer zien spelen. Wij zijn dankbaar dat we voor deze verbinding kunnen zorgen.
De opvang vindt plaat elke ochtend van 9-11 uur. De kinderen van 2-4 en de kinderen van 4-7 die nog niet naar onderwijs gaan, kunnen terecht in de BSO ruimte. Er is een vrijwilliger van het rode kruis aanwezig die gericht is op kinderen en onderwijs Voor de kinderen van 4-7 doen we dit samen met een organisatie die sportactiviteiten aanbiedt in de gemeente. De kinderen zijn zo blij om weer te bouwen, muziek te maken en te sporten.
Daarnaast verzorgt de bibliotheek Nederlandse taalles voor de ouders, dit gaat binnenkort starten op de locatie waar ook de kinderen zijn. Tot de start van de taalles geven we ouders de ruimte om elkaar te ontmoeten in informele setting. ‘We doen het samen met verschillende organisaties in de gemeente Rijswijk. Dat is heel waardevol’.
Lees hier het artikel van Belinda Fallaux, KO Morgen ‘Warm welkom voor gevluchte Oekraïense kinderen in Rijswijk’
Spring Kinderopvang: ‘Help je mij ontdekken?’
In de drie grotere gemeenten van Spring, Venlo, Helmond en Land van Cuijk, zijn taskforces ingericht. Daarin werken we samen met de onderwijspartners PO en VO, de gemeente, de GGD-en en andere partners (ROC’s die studenten leveren; jeugd & jongerenwerk en sport, e.d.).
Bij Spring hebben we een Handreiking Opvang Oekraïense kinderen opgesteld. Daarin staat beschreven wat we doen in de diverse vormen van opvang (op eigen locatie, een ‘loslopend’ kind, groepsgewijs aanbod, nieuw te starten locatie, alleen KO of samen met PO) en hoe we omgaan met de kwaliteit en kwaliteitseisen wat betreft inzet van medewerkers, vierkante meters etc.
De eerste kinderen zijn geplaatst, in reguliere groepen. Meer groepsgewijs aanbod wordt voorbereid, evenals het inrichten van locaties in de centrale opvang. Er wordt hard gewerkt om dit te realiseren, in goede harmonie en samenwerking met alle partners.
Warchild
Informatie van Warchild omtrent Psychosociale steun bij kinderen en ouders met oorlog trauma, en hoe hiermee om te gaan.
Onze tips om gevluchte kinderen op te vangen | War Child
PDF BBMP mei 2022
Download meer voorbeelden van initiatieven kinderopvangorganisaties.
