Vaste Kamercommissie voert debat over kinderopvang in de Tweede Kamer, 11 april 2024
Kamercommissie betrokken maar hakt nog geen knopen door!
De discussie over de toekomst van ons stelsel woedt voort. Het huidige kabinet had als plan 96% van de kosten van de kinderopvang (tot aan het maximum uurtarief) te vergoeden, waarbij ouders de overige 4% financieren. Een nagenoeg gratis aanbod voor werkende ouders. Inmiddels is het kabinet demissionair (de minister noemde het spijtig dat ze dit grote voorstel niet tot besluitvorming heeft kunnen brengen) en weten we niet wat een nieuw kabinet over kinderopvang gaat zeggen. Dus gingen we op 11 april nieuwsgierig naar Den Haag om de plannen van de Kamerleden over kinderopvang te horen! Met Ons Kinderopvangakkoord van de acht partijen als belangrijke gezamenlijke boodschap.
Stelsel
Minister van Gennip stuurde, mede namens de andere betrokken bewindspersonen, op 5 april een brief aan de Kamer over de toekomst van het financieringsstelsel van de kinderopvang. In die brief schetst ze allereerst hoe gewerkt wordt aan de verbeteringen binnen het huidige stelsel. Vervolgens bevat de brief een ‘ambtelijke verkenning naar een direct gefinancierd stelsel met meer zekerheid en minder risico’s voor ouders’. In die verkenning wordt zowel de inkomensonafhankelijke als de inkomensafhankelijke variant meegenomen. De keuze is aan een nieuw kabinet.
In het debat in de Tweede Kamer bleken nagenoeg alle partijen voorstander te zijn van directe financiering. Iedereen hecht aan meer zekerheid voor ouders. Van Gennip zegt dat ‘ouders nu een zekere rekening van de kinderopvangorganisatie waar een onzekere toeslag tegenover staat’. Er is meer zekerheid voor ouders nodig. De minister zal de Tweede Kamer na de zomer een wetsvoorstel doen toekomen om de directe financiering een wettelijke basis te geven. Er zijn vier varianten mogelijk:
- met arbeidseis en met een inkomensafhankelijke ouderbijdrage;
- met arbeidseis en met een inkomensonafhankelijke ouderbijdrage;
- zonder arbeidseis en met een inkomensafhankelijke ouderbijdrage;
- zonder arbeidseis en met een inkomensonafhankelijke ouderbijdrage.
Een deel van de partijen heeft een voorkeur voor een inkomensonafhankelijke variant (zoals D66, GL-PvdA, ChristenUnie en op termijn de VVD) een deel voor de inkomensafhankelijke variant (zoals NSC en CDA). De minister werkt vervolgens één van deze vier varianten uit tot een wetsvoorstel. De keuze laat zij uiteraard afhangen van de mening van de Tweede Kamer en die van de formerende partijen. Over twee maanden heeft de minister meer duidelijkheid over de invulling van de kwadranten en de te kiezen route.
Het debat bood wel wat inkijkjes in de opvattingen van de vier formerende partijen over het stelsel. Onze verwachting is dat in ieder geval de Kinderopvangtoeslag vervangen wordt door directe financiering. Verder blijft het nog even ‘koffiedik kijken’ met name t.a.v. het laten vervallen van de arbeidseis.
429 miljoen in 2025
Op 5 april kwam er een nog een Kamerbrief van Van Gennip. Deze brief gaat in op de 429 miljoen die voor 2025 is begroot om de sector toe te laten groeien naar een nieuw stelsel. Dat doet de Minister door deze 429 miljoen in te zetten voor het verhogen van de toeslag voor ouders. De Minister schetst vier varianten in de brief om dat te doen. In het debat gaf ze aan zelf drie uitgangspunten belangrijk te vinden:
- Een hogere vergoeding voor het eerste kind
- De kosten voor de kinderopvang voor middeninkomens.
- Zo veel mogelijk ouders zekerheid bieden.
De meeste partijen dachten constructief mee over de inzet van de 429 miljoen. NSC ziet echter risico’s bij het verhogen van de toeslag. Onze inschatting is dat deze 429 miljoen daadwerkelijk in 2025 ingezet zullen worden voor de betaalbaarheid van kinderopvang. SZW verwerkt de te kiezen variant in het Besluit KOT 2025. De aanpassing van data besluit wordt op 5 juni in de Kamer ‘voorgehangen’ (voorgelegd).
Afstemming met OCW
Op vragen van Kamerleden gaf de Minister aan dat het wellicht mogelijk is de stelsels van OCW en SZW, waar het gaat om kinderopvang (regelingen en doelstellingen), beter te stroomlijnen. De Minister stuurt de Kamer samen met de Minister van OCW een brief over de regelingen die bij SZW en OCW liggen. Ze neemt in deze brief ook de rijke schooldag en de cijfers over de voorschoolse educatie mee. Interessante brief wordt dat!
Meer informatie
– Het debat is ook na te lezen. Lees het ongecorrigeerde steno verslag.
– Of kijk het debat terug: Debat terugkijken
