We zijn een jonge snelgroeiende branchevereniging en bieden een verfrissende kijk op kinderopvang. Dit willen we onder meer doen door in gesprek te gaan met inspirerende persoonlijkheden over kinderopvang.
Tooske heeft samen met Bastiaan Ragas 4 kinderen en een succesvolle internationale carrière. Wat vindt Tooske van kinderopvang?
Jij en Bastiaan hebben allebei een vol leven waarin zowel je werk als je kinderen veel aandacht vragen.
Hoe combineer je dat? Wanneer kies je voor je gezin en wanneer kies je voor je professionele carrière?
Bas en ik hebben totaal onregelmatige werkdagen/uren. Dat geeft organisatie drukte, maar ook vrijheid. We kunnen veel om het leven van onze kinderen heen bouwen. Helaas is het in ons werk dan weer niet mogelijk om ‘vrij’ te nemen wanneer er een kind ziek is of een uitvoering heeft oid. Wij moeten meestal echt zelf aanwezig zijn. Gelukkig hebben we een mooi clubje om ons heen verzameld van mensen die ook graag voor onze kinderen zorgen. Als wij er niet (kunnen) zijn is er dus een vertrouwd gezicht om de lopende zaken over te nemen en ons af en toe te vervangen als er iets bijzonders is.
Welke rol speelt kinderopvang in jouw leven? Heb je hier ervaring mee? En hoe is die ervaring? Of los jij de opvang van je kinderen anders op; bv een au-pair? En hoe lossen mensen in jouw omgeving het op?
Al onze kinderen zijn een aantal dagen per week naar de kinderopvang gegaan. Zij hadden het er prima naar hun zin en het gaf mij de vrijheid om weer aan het werk te gaan. Nou zijn onze werktijden altijd onregelmatig, dus soms kwam de oppas ze dan ophalen omdat Bas of ik nog niet thuis konden zijn. Die uren hadden wat mij betreft nog wel wat flexibeler gemogen. Maar de zorg voor de kids was uitstekend en de sfeer was goed. Vanaf de basisschool heb ik een oppas aan huis gehad wanneer dat nodig was. Ik vind het fijn dat mijn kinderen na een schooldag in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen zijn en/of met vriendjes en vriendinnetjes kunnen spelen. Daarnaast was met 4 schoolgaande kinderen iemand in huis ook economischer dan 4x naschoolse opvang.
Kinderopvang is niet alleen een arbeidsmarktinstrument, maar – veel belangrijker – is van toegevoegde waarde voor de ontwikkeling van kinderen want die maken in hun eerste levensjaren een gigantische breinontwikkeling door. Deze ontwikkeling is sterk afhankelijk van de zorg en de aandacht die kinderen op dat moment krijgen en is bepalend voor hun ‘intelligentie, persoonlijkheid en gedrag’, aldus de OESO. Uit onderzoek is gebleken dat er geen periode is waarin het ‘rendement op investering in menselijk kapitaal’ hoger is dan in de eerste vier levensjaren.Was je bekend met dergelijke feiten en heeft dit meegespeeld in je keuze voor kinderopvang?
Ja! Ik wist dat. Mijn beide ouders komen uit het onderwijs en hebben mij veel van hun kennis meegegeven. Ik wist dus ook precies wat ik wilde. Veel zelf thuis zijn, uren maken met mijn kinderen, hun ontwikkeling volgen en stimuleren. Ik wist dat ik de eerste jaren de basis moest leggen voor de opvoeding van mijn kids. Helderheid, warmte en structuur bieden. Ik heb dat zo goed mogelijk gedaan. Een paar dagen kinderopvang paste prima binnen dat rustige schema.
In navolging van bovenstaande; juist kinderen uit achtergestelde milieus of met laagopgeleide ouders profiteren van kinderopvang voor de rest van hun leven.
Wat vindt jij van het voorstel dat ook de BMK omarmt, om alle kinderen 16 uur per week kosteloos toegang te geven tot kinderopvang?
Ik vind het een mooi idee dat alle ouders voor hun kinderen de mogelijkheid krijgen ze in een veilige, stimulerende omgeving te plaatsen. Zolang het maar een keuze blijft. Je mag moeders, vaders en kinderen nooit zo vroeg al in een verplicht systeem duwen.
In Nederland komt de nauwe samenwerking tussen kinderopvang, het basisonderwijs en andere voorzieningen steeds meer tot uiting in integrale kindcentra. Hier kunnen kinderen van 0-12 jaar binnen één voorziening spelen, zich ontwikkelen, leren en ontspannen. Een team professionals draagt zorg voor een ononderbroken en optimale ontwikkellijn van ieder kind.
Hoe sta jij tegenover zo’n integraal kindcentrum?
Hoe hebben jouw kinderen de overgang ervaren tussen kinderopvang en basisschool op 4-jarige leeftijd?
Klinkt niet slecht, zolang er ook maar veel ruimte blijft voor aanklooien. Ik ben ervan overtuigd dat kinderen vooral ook genoeg ruimte moeten krijgen om niks te doen; zich te vervelen en vanuit daar weer ideeën te ontwikkelen. Rotzooien met zand en water, beetje klieren, in een boom klimmen, maar vooral zonder bemoeienis van volwassenen. Kinderen worden al zo bezig gehouden, die moeten vooral ook lekker zelf kunnen uitzoeken wat ze willen en wanneer. Ik ben een beetje bang dat teveel toezicht snel verwordt tot teveel bemoeienis, teveel geplan.
Oh, en mijn kids konden niet wachten om te beginnen met de basisschool. Vonden t prachtig!! Voelden zich stoer en vooral heel groot!
Je reist en weet ongetwijfeld hoe er in andere landen met de combinatie van kinderen en veeleisende loopbaan wordt omgegaan. Wat vind jij van de mentaliteit in Nederland ten opzichte van deze spagaat die het soms is? Kiezen Nederlandse vrouwen genoeg voor hun carrière of zijn we over het algemeen toch geneigd traditionele keuzes te maken in vergelijking met andere landen?
Ik denk inderdaad dat Nederlandse vrouwen nog vaak vrij traditionele keuzes maken. De vraag is hoe erg dat is. Het ombuigen van tradities (het heet niet voor niets zo) duurt lang. Twintigers van nu verdelen huishoudelijke- en zorgtaken al heel anders dat veertigers. Zolang wij vrouwen ons zelf geen geweld aan doen vind ik die keuze mogelijkheid juist mooi. Natuurlijk moeten mannen en vrouwen voor gelijk werk gelijk beloond worden en mogen vrouwen nooit gediscrimineerd worden om een zwangerschap. Lijkt mij helder.
Maar je moet vooral doen wat bij je past. Ik ben zelf ook veel thuis en ik durf te zeggen dat mijn kinderen en ik daar wel bij varen. Ik had deze dagelijkse zaken niet willen overlaten aan een ander. Ik wil mijn eigen kinderen opvoeden. Met hulp soms, maar de basis ligt bij mij. Dat kost tijd. Die stop ik er graag in. Sterker nog, ik vertel mijn dochters nu al dat moeder worden geweldig is, maar dat er ook andere mogelijkheden zijn dan de mijne om een waardevol en gelukkig leven te leiden. Zij voelen zich zo jong als ze nu zijn al totaal vrij om van hun leven te maken wat zij ervan willen maken. Gelukkig.
En hoe zit dat met de Nederlandse man; wat vind je van zijn houding ten opzichte van de combinatie kinderen en veeleisende loopbaan?
Zoals ik al zei, tijden veranderen snel. Er is geen financiële zekerheid meer zoals vroeger, toen de man genoeg kon verdienen voor zijn gezin. Maar veel mannen hebben nog wel sterk het gevoel dat ze ‚voor hun gezin willen zorgen’. Dat maakt het voor hen heel ingewikkeld. Wij vrouwen dragen en baren die kinderen nog steeds, zoals door de eeuwen heen, maar hun rol als degene die het geld binnenbrengt is wel ineens voorbij.. Het kost tijd om aan die nieuwe wereld te wennen. Ik geloof echt dat de jongere mannen daar al heel anders over denken dat oudere mannen. Het wordt steeds meer fifty/fifty. Maar het ‘mannelijke’ gevoel van ‘ik wil voor mijn gezin zorgen’ zal er nog wel een poosje in zitten.
Hoe was dit voor Bastiaan; ging hij er van uit dat jij meer zorgtalen op je zou nemen dan hij? Hoe is de verdeling zorg- en werk in jullie gezin opgelost?
Wij hebben een redelijk traditionele verdeling van taken, maar die bespreken we om de zoveel tijd wel met elkaar om te kijken of we daar allebei nog tevreden mee zijn. Ik doe liever de boodschappen dan de administratie, om maar wat te noemen. Ik ben meer in huis, Bas is meer onderweg. Maar we voelen ons compleet gelijkwaardig. We zijn beiden even hard nodig om de boel hier op een prettige manier draaiende te houden!
Ben jij zelf vroeger naar een vorm van kinderopvang gegaan? En kan jij zien dat de opvang en de manier waarop we er nu tegen aan kijken veranderd is?
Ik was vroeger thuis bij mijn broers en mijn moeder, mijn vader maakte lange dagen in het onderwijs. Er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden; mijn jeugd kan ik alleen maar omschrijven als heerlijk!
Hoe vind jij dat de kinderopvang in Nederland geregeld is; wat zou er beter of anders kunnen?
En waaraan kunnen wij wat kinderopvang betreft een voorbeeld aan nemen?
Ik denk dat met het veranderen van werkplekken en werktijden ook de opvang tijden flexibeler zouden kunnen zijn. Beetje naar Zweeds model. Modder, water, in bomen klimmen, je fantasie gebruiken terwijl je de wereld om je heen leert kennen. De wereld/aarde waar je kind van/op bent en die je moet koesteren en verzorgen. Kinderen worden groot met zandsoepjes maken en bloemetjes plukken, daar geloof ik heilig in!
Ik denk dat met het veranderen van werkplekken en werktijden ook de opvang tijden flexibeler zouden kunnen zijn. Daarbij vind ik dat we jonge kinderen veel meer in aanraking zouden moeten laten komen met de natuur. Vooral niet te vroeg puzzeltjes maken of leren lezen, maar vooral veel zelf ontdekken.
