Nieuwe initiatiefwet met verbod op winstuitkering; grote stap voorwaarts en kwaliteitsimpuls kinderopvang
Vandaag is door GroenLinks, SP en PvdA een initiatiefwet aangekondigd die voorziet in een verbod op winstuitkeringen in de kinderopvang. De Nederlandse kinderopvang wordt voor ongeveer 70(1) procent uit collectieve middelen gefinancierd, de resterende 30 procent betalen ouders via de eigen bijdrage. De nieuwe initiatiefwet voorkomt dat dit geld wegvloeit uit de sector en zorgt dat het behouden blijft voor investeringen in de kwaliteit van opvang.
Deze nieuwe initiatiefwet die winstuitkeringen voorkomt zal bijdragen aan een gelijk speelveld waar alle aanbieders een focus op kwaliteit hebben. De huidige situatie waarin winsten uitgekeerd mogen worden aan aandeelhouders of investeerders leidt ertoe dat organisaties de kosten moeten drukken en daardoor investeringen in zaken als scholing, methodes en inrichting uit- of zelfs afstellen. Ondanks de wil om kwaliteit te leveren, worden onvermijdelijk keuzes gemaakt uit bedrijfsmatige overwegingen en niet uit pedagogische.
Sharon Gesthuizen (voorzitter Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang): ‘Het aan banden leggen van winstmaximalisatie is iets waar de BMK sinds haar oprichting naar streeft. Als dit initiatief slaagt dan worden winstuitkeringen aan aandeelhouders of investeringsfondsen voorkomen en blijft veel geld behouden voor de sector. Hierdoor kunnen we duurzame kwaliteit borgen en innovatie mogelijk maken. Wij zijn dan ook ontzettend blij met deze enorme stap in de goede richting die een bijdrage zal kunnen leveren aan de ontwikkeling van kinderen.’
Overgangsregeling
De initiatiefnemers van het wetsvoorstel streven een goede overgangsregeling na zodat kinderopvangondernemers en investeerders niet de dupe worden.
Sharon Gesthuizen: ‘Wij zijn blij dat de initiatiefwet met deze overgangsregeling oog heeft voor de belangen van kleine particuliere ondernemingen die met hart en ziel hun organisatie runnen. De BMK vindt het belangrijk dat het mechanisme van competitie, innovatie en ondernemerszin in de kinderopvang intact blijft, omdat dit creativiteit en innovatie binnen de sector stimuleert. Maar doordat de nieuwe initiatiefwet de perverse financiële prikkel op winstmaximalisatie wegneemt ontstaat ruimte voor competitie op kwaliteit. En daar kan iedereen, kinderopvangaanbieders, ouders en de overheid alleen maar heel blij mee zijn.’
Commerciële sector
De kinderopvang is een commerciële sector waarbinnen kinderopvangorganisaties actief zijn met verschillende visies op bedrijfsvoering en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Ongeveer 30 procent van de kinderopvangaanbieders streeft een brede toegankelijkheid van hun vestigingen na waar ook ruimte is voor kinderen uit achterstandswijken of dunbevolkte regio’s. Echter, zolang winstuitkeringen toegestaan zijn, zullen kinderopvangaanbieders verleid worden keuzes te maken niet per se in het voordeel van de kwaliteit van de opvang zijn. En ook het sluiten of afstoten van vestigingen in wijken of regio’s waar minder vraag is naar kinderopvang ligt dan voor de hand. Dunnerbevolkte regio’s of minderwelvarende wijken zijn niet interessant, daar bestaat immers het risico dat geld moet worden toegelegd.
Initiatiefwet voorkomt verschraling van het aanbod
Maatschappelijke kinderopvangaanbieders kiezen er wel voor in dergelijke wijken actief te blijven: minder goed draaiende vestigingen worden opengehouden met geld uit de rendabele vestigingen. Als echter cherry picking door toedoen van door winst gedreven organisaties en investeerders mogelijk blijft, is de consequentie op langere termijn dat de spreiding van kinderopvang in wijken en dorpen in Nederland achteruitgaat. Voor ouders die hier wonen wordt het aanbod dan beperkt. Deze nieuwe initiatiefwet voorkomt een dergelijke verschraling van kinderopvang in Nederland.
Rondetafelgesprek
In mei dit jaar vond een rondetafelgesprek (2) plaats in de Tweede Kamer over de rol van private equity in de kinderopvang waar ook wetenschappelijke experts voor uitgenodigd waren. Zij benadrukten om vooral voorzichtig te zijn met investeringsfondsen die claimen maatschappelijk betrokken te zijn. De enige reden dat zij investeren in onze Nederlandse kinderopvang is omdat er geld te verdienen valt dat op een bepaald moment onttrokken wordt. De BMK is ontzettend blij dat de politiek nu haar verantwoordelijkheid neemt en het weglekken van geld uit de sector niet meer toestaat.
[1] http://www.rijksbegroting.nl/2017/verantwoording/jaarverslag,kst244514_13.html
[2] https://www.tweedekamer.nl/debat_en_vergadering/commissievergaderingen/details?id=2019A01311
