In een kamerbrief over de kinderopvangtoeslagaffaire presenteert het kabinet haar reactie en een pakket maatregelen dat herhaling in de toekomst moet voorkomen. Hiermee wordt duidelijk dat de problematiek breder is dan alleen de toeslagen. De kamerbrief is een reactie op het eindverslag Ongekend Onrecht van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Om in de toekomst te voorkomen dat een situatie zoals in het rapport staat beschreven ooit nog zal gebeuren, onderscheidt het kabinet lessen waarmee ze aan de slag wil.
Het kabinet biedt excuses aan alle getroffen ouders en hun kinderen aan. Minister-president Rutte heeft het ontslag van zijn kabinet aangeboden aan de koning op basis van de conclusies in het rapport. Hoogste prioriteit heeft volgens het kabinet het komen tot herstel bij de getroffen ouders. Dat is inmiddels in gang gezet en betreft onder andere het uitbreiden van de compensatieregeling en het uitbetalen van € 30.000 aan alle getroffen ouders, vooruitlopend op de behandeling van hun zaak. Ook wordt op korte termijn samen met gemeenten contact gelegd met alle ouders om hulp te bieden bij de ontstane problemen.
Om in de toekomst te voorkomen dat een situatie zoals in het rapport staat beschreven ooit nog zal gebeuren, wil het kabinet aan de slag met 10 belangrijke lessen:
1.Herstel van gedupeerde ouders verruimen en versnellen
De compensatieregeling wordt uitgebreid; de overheid betaalt € 30.000 aan alle ouders die gedupeerd zijn door de ‘alles-of-niets’ uitleg van de kinderopvangtoeslag of de buitensporige fraudejacht, vooruitlopend op de verdere afhandeling van hun zaak.
2.Stoppen met Toeslagen in de huidige vorm en naar een alternatief stelsel
Voor de financiering van de kinderopvang is het kabinet van mening dat op termijn de verantwoordelijkheid voor de financiering niet meer (volledig) bij de ouders moet worden gelegd, waarbij bepaalde complexe voorwaarden (zoals bijvoorbeeld de hoogte van het inkomen, het aantal gebruikte uren kinderopvang, het aantal uren werk en de uurprijs) voor hen komen te vervallen. Het kabinet wil zo snel mogelijk starten met de nadere uitwerking hiervan.
Tegelijkertijd erkent het kabinet dat het nog zal duren voordat het toeslagenstelsel volledig is vervangen door een ander stelsel. Daarom zal nog vóór de formatie worden geïnventariseerd welke verdere verbeteringen op kortere termijn mogelijk zijn binnen het huidige stelsel.
Om de uitvoerbaarheid van beleid verder te versterken zal het kabinet bij nieuw beleid meer samenwerken met uitvoerders, medeoverheden en vertegenwoordigers van de verschillende doelgroepen. Er zal meer rekening worden gehouden als vanuit hen twijfels worden geuit over de uitvoerbaarheid of hoe het beleid in de praktijk zal uitwerken.
De BMK heeft zich steeds kritisch ten opzichte van de huidige financieringssystematiek uitgesproken en denkt actief mee/heeft concrete voorstellen voor verbetering van het huidige stelsel.
(Lees onze BMK-reactie op het rapport ‘Ongekend Onrecht’ op 17 december 2020.)
3. Leren van de praktijk – signalen serieus nemen
4. Versterken dienstverlening bij alle onderdelen van de overheid
5. Hardheid wet- en regelgeving versus de menselijke maat
6. Geen discriminatie
7. Informatievoorziening aan parlement en samenleving: openheid is de standaard
8. Informatiehuishouding: de basis op orde
9. Rol van de andere staatsmachten
10. Versterking van het ambtelijk vakmanschap
Meer informatie
Uitgebreide informatie over al deze punten vind je in de Kamerbrief. Op 19 januari volgt ook nog een debat met de Tweede Kamer. Dit debat wordt gevoerd met de minister-president en de staatssecretarissen Van ’t Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Van Huffelen van Toeslagen.
