Voorlezen om de band te verstevigen met kinderen
Deze maand is het onderzoeksrapport Voorlezen in de kinderopvang 2020 uitgekomen over de stand van zaken rond leesbevordering. Een actueel onderwerp want na weken van thuisonderwijs, kunnen kinderen weer naar de (reguliere) kinderopvang en de bso. Dat is weer even wennen, maar voorlezen is een prachtig middel om (ook) de emotionele veiligheid te bevorderen! Samen knus op de bank een prentenboek bekijken, met een paar jonge kinderen op schoot interactief voorlezen of een kwaliteitsmoment met een baby of dreumes voor het slapen gaan. Voorlezen is daar bij uitstek geschikt voor!
Leesplezier, taalvaardigheid en gesprekken voeren
Onderzoek wijst al jaren uit: ‘hoe vaker een kind wordt voorgelezen, hoe groter de woordenschat op latere leeftijd is en des te beter de kansen op school zijn’. Voorlezen in deze tijd is nog eens extra van belang om de ontwikkeling van de kinderen te stimuleren. Op de bso is dit een laagdrempelige en plezierige manier om een bijdrage te leveren aan de leesbevordering. Naast het stimuleren van leesplezier en taalvaardigheid, kan de pm’er een verhaal ook aangrijpen om de situatie thuis in de afgelopen weken te bespreken of de sociale interactie in de groep positief te beïnvloeden.
Recent onderzoeksrapport over voorlezen in de kinderopvang
In het rapport Voorlezen in de kinderopvang 2020 wordt verslag gedaan van de stand van zaken van leesbevordering in de kinderopvang. Een uitgebreide vragenlijst is uitgezet door Kantar, in opdracht van Stichting Lezen. De enquête is ingevuld door 93 managers en 330 pedagogisch medewerkers.
Hoe staat de kinderopvang ervoor?
Zowel managers als pedagogisch medewerkers vinden regelmatig voorlezen leuk en belangrijk, en op de groep gebeurt dit dan ook (zeer) regelmatig. Het algemene voorleesklimaat in kindcentra wordt door managers goed tot uitmuntend beoordeeld. Ze zijn met name trots op de mogelijkheid voor kinderen om zelf boeken te pakken, de variëteit van het boekenaanbod en de aansluiting van het boekenaanbod op het niveau van de kinderen. Dit komt naar voren uit het onderzoek. Kritischer zijn managers over onder meer het budgetteren van leesbevordering en het stimuleren van ouderbetrokkenheid.
Waar hebben pm’ers behoefte aan?
In het onderzoek is speciale aandacht uitgegaan naar de deskundigheid van pedagogisch medewerkers als het gaat om voorlezen. Zij blijken vooral behoefte te hebben aan ondersteuning bij het stimuleren van ouders om thuis te lezen, het signaleren van laagtaalvaardige gezinnen en het rekening houden met taalverschillen tussen kinderen.
Neem het op in het beleid!
Er is niet altijd aandacht voor voorlezen in beleidsplannen van kinderopvangcentra. Driekwart van de instellingen heeft geen apart voorleesplan, en de helft heeft voorlezen niet opgenomen in het beleids- of werkplan. Duidelijke doelen en ambities opnemen in het beleid m.b.t. voorlezen, zorgt er voor dat het een vaste manier van werken wordt. Dan hangt het niet af van een paar enthousiaste medewerkers.
Programma’s die leesbevordering stimuleren in de kinderopvang
Via de programma’s BoekStart in de kinderopvang en de Bibliotheek op school wil Stichting Lezen, in samenwerking met de bibliotheeksector, de leescultuur in kinderopvangcentra en basisscholen versterken. Dat werpt zijn vruchten af. Op instellingen met BoekStart of de Bibliotheek op school is (voor)lezen vaker opgenomen in beleids-, werk- opleidings- en voorleesplannen. Ook is op deze instellingen vaker een (voor)leescoördinator aanwezig. Een (voor)leescoördinator ondersteunt de kinderopvang of school met het samenstellen van de boekencollectie, het formuleren van beleid en ouders en collega’s te informeren en enthousiasmeren.