“Uitstel van gratis kinderopvang is zeer onverstandig en risicovol”
De Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang reageert verbijsterd op het nieuws dat gratis kinderopvang twee jaar wordt uitgesteld. Loes Ypma (voorzitter Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang): “Dit is een zeer onverstandig en bovendien risicovol besluit want betekent dat het complexe en foutgevoelig toeslagenstelsel nog jarenlang nieuwe slachtoffers zal maken. Gisteren waarschuwde Bart Snels, inspecteur-generaal belastingen, toeslagen en douane in Trouw, dat nog steeds iedere dag onder ouders een nieuw individueel toeslagenschandaal ontstaat. Daarnaast schreeuwt de Nederlandse arbeidsmarkt om oplossingen en voor ouders is kinderopvang dé voorwaarde om te kunnen werken. Tenslotte zal uitstel leiden tot risico’s voor kinderen en gezinnen in kwetsbare posities waar we een terugval in kansengelijkheid zullen gaan zien.”
Afschaffen Kinderopvangtoeslag
Het complexe en foutgevoelig toeslagenstelsel heeft vreselijke gevolgen gehad en leidde tot de val van het kabinet. Nog steeds creëert het desastreuze toeslagenstelsel dagelijks nieuwe slachtoffers; 80% van de ouders heeft een verrekening aan het einde van het jaar. Trouw kopte gisteren: ‘Toeslagen brengen nog steeds dagelijks mensen in problemen, waarschuwt inspecteur’. En: “Het afgelopen jaar bezocht Snels sociaal raadslieden in het land om zicht te krijgen op de problemen waar mensen in de praktijk tegenaan lopen bij belastingen en toeslagen. “Ik ben daar erg geschrokken”, zegt hij. “Nog steeds gaat volgens hen ruim de helft van hun zaken over toeslagen. Iedere dag opnieuw kunnen mensen de weg dus niet vinden in alle regels, krijgen ze hele hoge terugvorderingen van toeslagen en komen ze in grote financiële problemen.”
Kinderopvang is dé voorwaarde om te werken
De personeelstekorten schreeuwen arbeidsmarktbreed om oplossingen en kinderopvang is voorwaardelijk voor ouders van kinderen tussen de 0-13 jaar om werken en zorgen op een ontspannen manier te kunnen combineren. Iedere pedagogisch professional maakt het mogelijk dat 11 ouders kunnen werken. Kinderopvang werkt als een vliegwiel; in heel veel sectoren is een groot tekort dat af zal nemen als ouders (meer) gaan werken.
Het afschaffen van de Kinderopvangtoeslag helpt juist om personeel in de kinderopvang te verleiden meer te gaan werken. Meer werken gaat namelijk wél lonen door de nieuwe inkomensonafhankelijke regeling die per 2025 zou ingaan. Dat heeft effect op de hele arbeidsmarkt en dus ook op de kinderopvang. Het potentieel dat hiermee wordt aangesproken is groot. 48% van de medewerkers bij het kinderdagverblijf wil gemiddeld 4,4 uur extra werken en zelfs 66% van de medewerkers op de Buitenschoolse opvang wil gemiddeld 7 uur per week extra werken.
Terugval in kansengelijkheid
Het kabinet wil met gratis kinderopvang per januari 2025 de eerste stap zetten op weg naar kinderopvang als basisvoorziening (net als het onderwijs) in 2028. Dat is essentieel voor het verbeteren van de kansengelijkheid van kinderen. Als dit besluit wordt uitgesteld verslechteren de kansen van vele jonge kinderen, simpelweg omdat het nieuwe stelsel voor hen dan te laat komt. Hoe jonger kinderen professioneel begeleiding krijgen als zij opgroeien in een kansarm gezin, hoe groter het effect op de rest van hun leven zal zijn.
Basis voor wetgeving
Ypma: “We worden verrast door dit nieuws en hebben afgelopen half jaar alles uitgewerkt, er ligt een basis voor de wetgeving klaar. Het kabinet had een heldere opdracht geschetst: in 2025 zouden kinderen van werkende ouders toegang krijgen. Toenmalig staatssecretaris Wiersma heeft eerder tijdens de kabinetsformatie aangegeven dat een “realistisch ingroeipad” 2028 voor niet-werkende ouders zou zijn. Met het oog op de uitvoerbaarheid werd gekozen om in twee stappen (2025 en 2028) n en niet direct iéder kind toegang te geven tot kinderopvang. Als sector zijn we verbijsterd door dit besluit dat ons volledig overvalt. Wij zetten alles op alles om in 2025 klaar te zijn voor de eerste stap op weg naar gratis kinderopvang.”
Kinderopvang als basisvoorziening
Er werken 116.000 mensen met hart en ziel in de kinderopvang. De kinderopvang sector heeft een duidelijk doel nodig om voor de toekomst voldoende mensen op te leiden. Daar wordt op dit moment hard aan gewerkt met als stip op de horizon de twee stappen waarin de sector toe zou groeien toe naar kinderopvang als basisvoorziening voor iéder kind. Hiermee gaf het kabinet duidelijkheid aan de sector. Ieder jaar dat we hiermee wachten is een gemiste kans. In de eerste plaats voor de kinderen, maar ook voor hun ouders, de arbeidsmarkt en voor de samenleving als geheel.
