Nieuwe onderzoeksresultaten zijn gedeeld van het pre-COOL cohort: goede vve dringt achterstanden van leerlingen in het basisonderwijs terug
De kwaliteit speelt hierin een belangrijke rol. Dit blijkt uit analyses op data van het pre-COOL cohortonderzoek. Hierin werden bijna drieduizend kinderen van tweeënhalf jarige leeftijd tot en met het einde van het basisonderwijs gevolgd, met als doel effecten van deelname aan voor- en vroegschoolse educatie (vve) op de kinderlijke ontwikkeling te onderzoeken.
Wat is het pre-COOL cohort?
In 2009 is besloten tot een grootschalig en langdurig onderzoek naar effecten van vve, het pre-COOL cohortonderzoek. De naam verwijst naar de geplande aansluiting bij het Cohortonderzoek Onderwijsloopbanen primair en voortgezet onderwijs (COOL5-18)). Cohortonderzoek wil zeggen dat een groep kinderen van een bepaalde leeftijdsgroep langere tijd in hun ontwikkeling worden gevolgd.
Belang van educatieve kwaliteit
Herhaaldelijk zijn effecten gevonden van educatieve proceskwaliteit, vooral in de voorschoolse fase. Educatieve kwaliteit is het actief ondersteunen van de cognitieve en taalontwikkeling door activiteiten die kinderen uitdagen om na te denken en verbanden te leggen en waarin ze door gerichte en specifieke feedback verder komen in hun ontwikkeling. Met name het effect op woordenschat is van belang, vanwege het aanzienlijk lagere beginniveau van de kinderen uit de doelgroepen. Kennelijk slagen de voorschoolse voorzieningen erin een boost te geven aan de woordenschat van deze kinderen. Vooral doelgroepkinderen met een niet-westerse migratieachtergrond en kinderen met een andere thuistaal lijken hiervan te profiteren; kinderen dus die voor hun taalontwikkeling in het Nederlands afhankelijk zijn van deelname aan een voorschoolse voorziening.
Conclusie
Al met al kunnen we op grond van de huidige gegevens en analyseaanpak voorzichtig concluderen dat het voor- en vroegschoolse onderwijsachterstandenbeleid impact heeft, maar dat versterking van de educatieve kwaliteit van het voor- en vroegschoolse aanbod en van de doorgaande educatieve lijn tussen de voorschoolse en vroegschoolse periode de impact kan vergroten. De kloof in vaardigheden aan het einde van de basisschool is ondanks inhaaleffecten en de invloed daarvan op de schoolvaardigheden, en ondanks de verkleining van de kloof in de periode van groep 3 t/m groep 8, nog altijd groot. De resultaten op basis van verschillende analyses bevestigen echter dat streven naar hoge educatieve kwaliteit in de voor- en vroegschoolse educatie de impact ervan kan vergroten en ook kan leiden tot langetermijneffecten op schoolvaardigheden. []
Bovenstaande teksten komen uit het rapport en van de site van pre-COOL
Samen aan de slag
De PO-Raad en de Brancheorganisatie Maatschappelijke Kinderopvang (BMK) zijn blij dat het onderzoek van het Kohnstamm Instituut nogmaals de kracht van vve heeft aangetoond. De huidige aandacht in het primair onderwijs voor basisvaardigheden onderstreept weer het belang van kwalitatief goede voor- en vroegschoolse educatie. Tegelijkertijd herkennen we de kanttekeningen en zorgen die naar voren komen. We vinden het belangrijk om de samenwerking tussen de sectoren te bevorderen en onze leden te stimuleren de kwaliteit van vve-programma’s verder te verbeteren. Ook is de toegankelijkheid van voorschoolse voorzieningen voor ons essentieel, als onderdeel van een stelsel waarbij alle kinderen recht hebben op kinderopvang en daarbinnen extra aandacht is voor kinderen die dat nodig hebben. We werken daarom graag samen met de betrokken ministeries om te zorgen voor toegankelijke en kwalitatief goede voor- en vroegschoolse educatie.
Maatschappelijke kinderopvang
Maatschappelijke kinderopvang vindt dat vanaf 2028 álle kinderen van 0-13 jaar toegang moeten hebben tot kinderopvang van hoge kwaliteit. Ook kinderen van niet werkende ouders. Stapsgewijs werken we hier gezamenlijk naar toe. Daarom zitten wij op alle plaatsen, in alle wijken en in alle regio’s. Onze opvang sluit aan bij wat de buurt, wijk of omgeving vraagt of aanreikt. Zo bieden wij ieder kind wat het nodig heeft en is kinderopvang voor elk kind dichtbij, waar het ook opgroeit. Om dat te bereiken werken we intensief samen met iedereen die belangrijk is voor het kind, van de ouders en de school, tot jeugdhulp en de gemeente. Zodat ieder kind alle kansen krijgt die het nodig heeft.
Op de korte termijn werken we daarom onder meer aan de volgende doelen
• Verlaag de leeftijd van voorschoolse educatie overal van 2,5 naar 2 jaar. Meerdere onderzoeken maken duidelijk dat vroeg beginnen met voorschoolse educatie goed is voor de cognitieve ontwikkeling van kinderen.
• Investeer in een naadloze toeleiding naar VE: samen met gemeenten streven we naar een bereik VE van rond de 90/95%, terwijl uit lokale monitors grofweg blijkt dat dit veelal rond de 70-85% ligt. We willen met elkaar richting een bereik van 100% van alle doelgroep peuters in de gemeente.
• Investeer in hoge kwaliteit voor álle kinderen: bezie wat er nodig is aan extra investeringen in proceskwaliteit en educatieve kwaliteit van pedagogisch professionals én de doorgaande lijn in de komende jaren.
• Vereenvoudiging van de ouderbijdrage beginnend bij de VE/peuteropvang in 2023/2024. We willen het huidige bereik van de kwetsbare kinderen behouden én vergroten. Daar hoort een vereenvoudiging van de ouderbijdrage bij.
